گرفتگی عروق قلب به مرور زمان رخ میدهد و معمولا در مراحل اولیه هیچ علائمی ندارد. همچنین ممکن است بعضی علائم گرفتگی رگ قلب با علائم سایر بیماری‌ها شبیه باشند و نادیده گرفته شوند. از مهمترین علائم گرفتگی عروق قلب میتوان به درد یا احساس سنگینی و فشار در قفسه سینه، درد تیرکشنده به بازو، شانه، گردن یا فک، تنگی نفس حتی در فعالیت‌های سبک، خستگی مفرط، تعریق بیش از حد و سرگیجه اشاره کرد. لازم به ذکر است که شدت و نوع علائم در افراد مختلف متفاوت بوده و ممکن است برخی افراد هیچ علامتی را تجربه نکنند. برای تشخیص دقیق این بیماری، پزشک از روش‌هایی مانند نوار قلب، تست ورزش، آنژیوگرافی و سی تی اسکن استفاده می‌کند. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، می‌تواند از بروز عوارض جدی جلوگیری کرده و کیفیت زندگی افراد مبتلا را بهبود بخشد.
علائم رایج گرفتگی رگ قلب
گرفتگی رگ قلب یا بیماری عروق کرونر، بیماری است که به مرور زمان ایجاد می‌شود و در مراحل اولیه، هیچ علامتی ندارد. با پیشرفت بیماری و تجمع بیشتر پلاک در دیواره عروق قلب، علائم این بیماری به تدریج ظاهر می‌شوند، به طوری که فرد در انجام فعالیت‌هایی که قبلاً به راحتی انجام می‌داده، دچار مشکلاتی مانند تپش قلب، تنگی نفس یا خستگی مفرط می‌شود. علائم گرفتگی رگ قلب ممکن است در ابتدا خفیف بوده و زود برطرف شوند، اما به مرور زمان این علائم شدت پیدا کرده و زندگی و فعالیت‌های بیمار را تحت تاثیر قرار میدهد. علائم گرفتگی رگ قلب ممکن است با علائم بعضی بیماری‌های دیگر مشابه بوده و در افراد مختلف و در زنان و مردان تا حدی متفاوت باشد. در ادامه به بررسی علائم شایع گرفتگی رگ قلب می‌پردازیم:
درد قفسه سینه
درد قفسه سینه یا آنژین، زمانی ایجاد می‌شود که رگ‌های خونی قلب، تنگ یا مسدود شده و خون‌رسانی به عضله قلب کاهش می‌یابد. این درد ممکن است با احساس فشار، سنگینی یا سفتی در قفسه سینه نیز همراه باشد. درد قفسه سینه معمولاً قسمت میانی یا چپ قفسه سینه را درگیر می‌کند و معمولا تیرکشنده نیست و حسی مانند درد ناشی از قرار گرفتن یک وزنه سنگین روی سینه را داشته و به نواحی دیگر نیز منتشر می‌شود. هرچه گرفتگی رگ‌های قلب شدیدتر باشد، درد قفسه سینه ممکن است شدیدتر و طولانی‌تر باشد. محل گرفتگی رگ، در قلب نیز می‌تواند بر نوع و شدت درد قفسه سینه تاثیر بگذارد. این درد با فعالیت، استرس، خوردن غذاهای سنگین و هوای سرد تشدید می‌شود و در موارد خفیف با استراحت و کاهش فعالیت تسکین می‌یابد. بهتر است کوچکترین درد و فشار روی قفسه سینه را جدی بگیرید و برای تشخیص علت درد، به پزشک مراجعه کنید.
تنگی نفس
قلب عضله‌ای است که خون حاوی اکسیژن را از ریه‌ها دریافت کرده و به تمام قسمت‌های بدن پمپاژ می‌کند. وقتی رگ‌های قلب تنگ می‌شوند، عضله قلب نمی‌تواند به اندازه کافی اکسیژن دریافت کند و برای جبران کمبود اکسیژن، قلب مجبور می‌شود تندتر کار کند، در نتیجه به ریه‌ها فشار وارد می‌شود. افزایش فشار بر ریه‌ها و کاهش اکسیژن‌رسانی به بدن، باعث ایجاد احساس تنگی نفس می‌شود. تنگی نفس ناشی از گرفتگی رگ قلب با فعالیت بدنی تشدید می‌شود. ممکن است متوجه شوید که پس از انجام فعالیت‌های معمول و روزمره خود مانند پیاده‌روی یا بالا رفتن از پله دچار تنگی نفس می‌شوید. به این موارد توجه کنید زیرا ممکن است اولین نشانه‌های گرفتگی رگ قلب باشد.
درد در بازو، شانه، گردن
دلیل اصلی احساس درد در بازو، شانه یا گردن، در هنگام گرفتگی رگ قلب، وجود عصب‌های مشترک بین قلب، و این اندام‌ها است. این اعصاب، سیگنال‌های درد را از قلب به مغز منتقل می‌کنند. هنگامی‌که قلب به دلیل کمبود اکسیژن ناشی از گرفتگی عروق، دچار درد می‌شود، مغز این سیگنال را به اشتباه به عنوان درد در بازو، شانه یا گردن تفسیر می‌کند. اگرچه درد، در این نواحی می‌تواند نشانه گرفتگی رگ قلب باشد، اما نمی‌تواند به تنهایی نشانه مشکلات قلبی باشد، زیرا عوامل دیگری مانند مشکلات عضلانی و اسکلتی، آسیب ورزشی، مشکلات دیسک کمر و مشکلات عصبی نیز می‌تواند باعث درد در این نواحی شوند. اما توجه داشته باشید اگر درد در بازو، شانه یا گردن همراه با علائمی مانند درد قفسه سینه، تنگی نفس، تعریق، حالت تهوع و سرگیجه باشد، به احتمال زیاد نشانه گرفتگی رگ قلب است.
خستگی و ضعف
وقتی رگ‌های قلب تنگ می‌شوند، عضله قلب قادر نیست خون را به درستی پمپاژ کرده و به تمام نواحی بدن برساند. با کاهش اکسیژن و مواد مغذی، سلول‌های بدن نمی‌توانند به اندازه کافی انرژی تولید کنند. این کاهش انرژی باعث احساس خستگی و ضعف در سراسر بدن می‌شود. همچنین گرفتگی عروق قلب به دلیل عدم خون‌رسانی کامل، می‌تواند باعث کم‌خونی شود و کم‌خونی نیز یکی از دلایل اصلی احساس خستگی و ضعف است. به دلیل گرفتگی رگ قلب، شما ممکن است با انجام کارهای ساده و فعالیت‌های معمول مانند کارهای منزل خیلی زودتر از قبل احساس ضعف و خستگی کنید و نیاز به استراحت داشته باشید. به این امر توجه کنید و اگر با کوچکترین فعالیتی احساس بی انرژی بودن کردید، برای بررسی وضعیت قلب خود به پزشک مراجعه کنید.
زنگ خطرهای گرفتگی رگ قلب
در صورت بروز درد قفسه سینه شدید و طولانی مدت یا سایر علائم گرفتگی رگ قلب که در زیر مشاهده می‌کنید، باید فوراً با اورژانس تماس بگیرید:
- درد شدید و سنگینی قفسه سینه
- احساس سوزش در قفسه سینه
- تنگی نفس
- تپش قلب شدید
- سرگیجه ناگهانی
- حالت تهوع یا استفراغ
- تعریق سرد
- سرفه خشک
علائم گرفتگی رگ قلب که ممکن است نادیده بگیرید
علائم گرفتگی رگ قلب همیشه به صورت واضح و مشخص نیستند و ممکن است خفیف باشند یا با سایر بیماری‌ها اشتباه گرفته شوند. بسیاری از افراد از علائم اولیه گرفتگی رگ قلب آگاه نیستند و ممکن است به علائم گرفتگی رگ قلب توجه کافی نکنند. نادیده گرفتن علائم باعث می‌شود که گرفتگی رگ قلب پیشرفت کند و درمان آن دشوارتر باشد.
سوزش سر دل
سوزش سر دل از علائم گرفتگی رگ قلب نیست؛ اما درد قفسه سینه ناشی از گرفتگی رگ‌های قلب می‌تواند علائمی شبیه به سوزش سر دل ایجاد کند. بسیاری از افراد درد قفسه سینه را مخصوصاً زمانی که درد خفیف باشد یا در قسمت فوقانی شکم احساس شود با سوزش سردل اشتباه می‌گیرند، و به آن توجهی نمی‌کنند. در صورتی که همراه با سوزش سردل سایر علائم گرفتگی رگ قلب را نیز داشتید حتی اگر خفیف باشد، آن را نادیده نگیرید و برای تشخیص دقیق علت سوزش سر دل به پزشک مراجعه کنید.
ورم پا
گرفتگی رگ قلب و ورم پا می‌توانند به هم مرتبط باشند. تنگ شدن رگ‌های قلب، باعث کاهش بازدهی قلب شده و خون قادر به بازگشت کامل نیست و در رگ‌های وریدی جمع می‌شود. تجمع خون منجر به افزایش فشار در سیاهرگ‌های پا شده و باعث می‌شود مایع از رگ‌ها به بافت‌های اطراف نشت کرده و پاها ورم کند. از طرفی گرفتگی رگ قلب می‌تواند بر عملکرد سیستم لنفاوی نیز تأثیر گذاشته و باعث تجمع مایع در پاها شود. ممکن است متوجه شوید که پس از مدت کوتاهی ایستادن پاهای شما ورم می‌کند و در آنها احساس فشار می‌کنید. این امر را نادیده نگیرید و علت آن را وزن یا سن بالا قرار ندهید. ورم پاها ممکن است نشانه گرفتگی رگ قلب باشد.
عرق زیاد
در هنگام گرفتگی رگ قلب، فعالیت اضافی قلب برای جبران کمبود اکسیژن، باعث افزایش دمای بدن می‌شود و بدن برای کاهش این دما، مکانیزمی را فعال می‌کند که باعث تعریق بیشتر می‌شود. تعریق زیاد می‌تواند یکی از علائم اولیه گرفتگی رگ قلب باشد، اما این علامت به تنهایی نمی‌تواند نشان‌دهنده این عارضه باشد. اگر همراه با تعریق زیاد، علائم دیگری مانند درد قفسه سینه، تنگی نفس یا خستگی مفرط دارید، آن را جدی بگیرید. ممکن است با فعالیت‌های سبک یا در محیطی که هوای معتدلی دارد به شدت احساس گرما کنید و عرق بریزید. تعریق شدید در افرادی که دچار گرفتگی عروق قلب هستند، یکی از علائم هشدار دهنده است.
تپش قلب
تپش قلب به دلیل گرفتگی رگ قلب، نتیجه یک مکانیسم جبرانی است که قلب برای تامین اکسیژن مورد نیاز بدن از آن استفاده می‌کند زیرا با بیشتر کار کردن قلب، طبیعی است که ضربان قلب نیز تندتر می‌شود. تپش قلب ممکن است به دلایل مختلفی مانند اضطراب، مصرف بیش از حد کافئین، بعضی داروها و اختلالات الکترولیت در بدن نیز رخ دهد و نمی‌تواند به تنهایی نشان‌دهنده گرفتگی رگ قلب باشد. اگر تپش قلب همراه با سایر علائم گرفتگی رگ قلب مانند درد قفسه سینه یا تنگی نفس باشد، ممکن است نشانه‌ای از مشکل قلبی باشد.
افراد مستعد گرفتگی رگ قلب
عواملی وجود دارند که احتمال ابتلا به گرفتگی رگ قلب را افزایش می‌دهند. داشتن یک یا چند عامل خطر به معنای ابتلا به بیماری عروق کرونر یا گرفتگی رگ قلب نیست، اما خطر ابتلا به آن را در درازمدت بیشتر می‌کند. با شناسایی و کنترل عوامل خطر، میتوان از بروز این بیماری پیشگیری کرد. مهمترین عواملی که باعث می‌شود فردی مستعد گرفتگی رگ قلب شود در ادامه آمده است.
عوامل ژنتیکی
یکی عوامل موثری که در ابتلا به گرفتگی رگ قلب نقش دارد، ژنتیک است. ژن‌ها حاوی دستورالعمل‌هایی هستند که نحوه عملکرد بدن ما را تعیین کرده و بر بسیاری از فرایندهای بدن، تأثیر می‌گذارد. ژن‌ها با تأثیر بر متابولیسم کلسترول، لخته شدن خون، پاسخ التهابی و حساسیت به عوامل محیطی، می‌توانند به طور مستقیم یا غیرمستقیم خطر بیماری‌های قلبی را افزایش دهند.
سبک زندگی
سبک زندگی نقش بسیار مهمی در سلامت قلب و عروق دارد. بسیاری از عواملی که باعث گرفتگی رگ قلب می‌شوند، در کنترل ما هستند و با تغییر سبک زندگی می‌توانیم خطر ابتلا به این بیماری را به طور قابل توجهی کاهش دهیم. تاثیر سبک زندگی نامناسب در ادامه ذکر شده است.
- رژیم غذایی نامناسب: مصرف زیاد غذاهای چرب، سرخ شده، حاوی کلسترول بالا، نمک زیاد و قندهای ساده، خطر ابتلا به گرفتگی رگ قلب را افزایش میدهد.
- کم تحرکی: نداشتن فعالیت بدنی کافی باعث افزایش وزن، افزایش کلسترول بد، کاهش کلسترول خوب (HDL) و افزایش فشارخون می‌شود.
- سیگار کشیدن: سیگار کشیدن به دیواره رگ‌ها آسیب می‌رساند و خطر تشکیل لخته خون و گرفتگی رگ‌ها را افزایش میدهد.
- چاقی و اضافه وزن: چاقی و اضافه وزن با افزایش سطح کلسترول بد، فشارخون و مقاومت به انسولین خطر گرفتگی رگ قلب را افزایش میدهد.
- استرس: استرس مزمن می‌تواند باعث افزایش فشارخون، ضربان قلب و سطح هورمون‌های استرس شود که همگی می‌توانند به عروق قلب آسیب برسانند.
- مصرف بیش از حد الکل: مصرف زیاد الکل می‌تواند فشارخون و چربی‌خون را افزایش دهد، ضربان قلب را نامنظم کرده در دراز مدت باعث گرفتگی رگ قلب شود.
ابتلا به سایر عارضه ها
علاوه بر سبک زندگی و عوامل ژنتیکی، بعضی شرایط یا ابتلا به برخی بیماری‌ها نیز می‌تواند خطر گرفتگی رگ قلب را افزایش دهد. زمانی که برخی از عوامل خطر ابتلا به گرفتگی رگ قلب در کنار هم قرار می‌گیرند، احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند. در ادامه به بعضی از این شرایط می‌پردازیم.
- کم‌خونی
- بیماری‌های خود ایمنی، از جمله لوپوس و آرتریت روماتوئید
- بیماری مزمن کلیه
- دیابت
- سندرم متابولیک
- شاخص توده بدنی (BMI) بالاتر از ۲۵
- اختلالات خواب
- یائسگی زودرس (قبل از ۴۰ سالگی)
- اندومتریوز
- سابقه دیابت بارداری و فشارخون بارداری
- بارداری با استفاده از هورمون درمانی
- ایدز
تفاوت گرفتگی رگ قلب در زنان و مردان
علائم گرفتگی رگ قلب در زنان و مردان می‌تواند تفاوت‌هایی داشته باشد. این تفاوت‌ها به دلایلی از جمله تفاوت‌های آناتومیکی قلب، هورمون‌ها و واکنش‌های بدن به عامل بیماری، در زنان و مردان است. رگ‌های خونی قلب زنان معمولاً کوچک‌تر از مردان است و می‌تواند باعث شود که علائم در زنان متفاوت‌تر و گاهی اوقات مبهم‌تر باشد. هورمون‌های زنانه مانند استروژن بر واکنش بدن روی گرفتگی رگ‌های خونی تأثیر می‌گذارند. همچنین در زنان، علاوه بر انسداد رگ‌های اصلی، احتمال انسداد در رگ‌های کوچک‌تر نیز بیشتر است که این امر ممکن است علائم متفاوتی را ایجاد کند.
| تفاوت‌ها | مردان | زنان |
|---|---|---|
| زمان ایجاد گرفتگی رگ | بعد از ۴۵ تا ۵۵ سالگی | بعد از ۶۵ سالگی |
| نوع درد قفسه سینه | درد ناگهانی و شدید | درد خفیف همراه با احساس فشار |
| تشخیص | به راحتی با آنژیوگرافی قابل تشخیص است | به علت تنگی عروق باریک تشخیص با آنژیوگرافی سخت تر است |
مراحل گرفتگی رگ قلب و علائم هر مرحله
گرفتگی رگ قلب یا بیماری عروق کرونری قلب، یک بیماری تدریجی است که در طی چندین سال ایجاد می‌شود. این بیماری با آسیب رسیدن به دیواره عروق و تجمع پلاک‌هایی از چربی، کلسترول و سایر مواد در دیواره رگ‌های خونی قلب آغاز می‌شود و به مرور زمان این پلاک‌ها باعث تنگ شدن یا مسدود شدن رگ‌ها می‌شوند. پیشرفت گرفتگی رگ قلب می‌تواند در چند مرحله رخ دهد:
مرحله ۰
این مرحله در روند گرفتگی رگ قلب، شامل آسیب جزئی به دیواره داخلی رگ‌های خونی است. این آسیب می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد که از جمله مهمترین آنها میتوان به فشار خون بالا، کلسترول بالا، دیابت و سیگار کشیدن اشاره کرد. پس از آسیب به دیواره داخلی رگ، بدن برای ترمیم آسیب، یک سری واکنش‌هایی انجام میدهد که می‌تواند در مراحل بعدی و به مرور زمان، منجر به تشکیل پلاک شود. در این مرحله بیمار هیچگونه علائمی ندارد و نیازی به درمان‌های پزشکی نیست.
مرحله ۱
پس از آسیب اولیه به دیواره داخلی رگ قلب، بدن به صورت طبیعی واکنشی التهابی نشان میدهد. که اولین قدم در فرایند تشکیل پلاک است. در این مرحله، گلبول‌های سفید خون، مواد شیمیایی التهابی آزاد می‌کنند و سلول‌های خاصی به نام ماکروفاژها در محل آسیب دیده جمع می‌شوند. این سلول‌ها، چربی و کلسترول اضافی خون را جذب کرده و در زیر دیواره رگ ذخیره می‌کنند. تجمع چربی، کلسترول و سلول‌های مرده در دیواره رگ، به مرور زمان باعث تشکیل یک هسته مرکزی سخت به نام هسته پلاک می‌شود. اطراف هسته پلاک، یک پوشش فیبری تشکیل می‌شود که پلاک را حفظ می‌کند. بیماری در این مرحله ممکن است علائمی ایجاد نکند یا علائم خفیفی داشته باشد. اگر در این مرحله، تشکیل پلاک تشخیص داده شود میتوان آن را به راحتی با دارو و تغییر سبک زندگی درمان کرد.
مرحله ۲
در این مرحله پلاک‌هایی که در مرحله قبلی تشکیل شده‌اند، به تدریج بزرگ‌تر می‌شوند و فضای داخلی رگ را تنگ‌تر می‌کنند و جریان خون به عضله قلب کاهش می‌یابد. کاهش جریان خون به معنای کاهش اکسیژن‌رسانی به قلب است. در این مرحله ممکن است علائمی مانند درد قفسه سینه (آنژین)، تنگی نفس و خستگی ظاهر شود. این علائم معمولاً در هنگام فعالیت بدنی یا استرس افزایش می‌یابند. تشخیص و درمان گرفتگی رگ قلب در این مرحله بسیار مهم است. درمان زودهنگام می‌تواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کرده و خطر بروز عوارض جدی مانند حمله قلبی را کاهش دهد.
مرحله ۳
مرحله نهایی گرفتگی رگ قلب، انسداد کامل رگ قلب است. این انسداد معمولاً به دلیل پارگی پلاک و تشکیل لخته خون رخ میدهد. هنگامی که یک رگ به طور کامل مسدود شود، خون نمی‌تواند به عضله قلب برسد و در نتیجه بخشی از عضله قلب از بین می‌رود و حمله قلبی رخ میدهد. اگر قسمت بزرگی از عضله قلب آسیب ببیند، قلب نمی‌تواند خون کافی را به بدن پمپ کند و نارسایی قلبی رخ میدهد. انسداد رگ قلب می‌تواند باعث اختلال در ضربان قلب و ایجاد آریتمی شود و در برخی موارد، انسداد کامل رگ قلب می‌تواند به سکته مغزی یا مرگ ناگهانی منجر شود. علائم هشداردهنده انسداد کامل رگ قلب عبارت‌اند از: درد شدید قفسه سینه، تنگی نفس شدید، تپش قلب، سرگیجه یا سبکی سر، تعریق سرد، حالت تهوع یا استفراغ.
تشخیص زودهنگام گرفتگی رگ قلب بسیار حیاتی است و می‌تواند نقش مهمی در جلوگیری از عوارض جدی و بهبود کیفیت زندگی بیماران داشته باشد. در اینجا به برخی از مهمترین مزایای تشخیص زودهنگام اشاره می‌کنیم:
- جلوگیری از حمله قلبی
- کاهش خطر سکته مغزی
- کاهش عوارض قلبی
- بهبود کیفیت زندگی
- کاهش هزینه‌های درمانی
- انتخاب بهترین روش درمانی
- افزایش طول عمر
تشخیص قطعی گرفتگی رگ قلب
برای تشخیص قطعی گرفتگی رگ قلب، پزشکان ترکیبی از روش‌های تشخیصی مختلف را مورد استفاده قرار می‌دهند. این روش‌ها به پزشکان کمک می‌کنند تا محل دقیق گرفتگی، شدت آن و بهترین روش درمان را تعیین کند.
نوار قلب
نوار قلب (ECG) یک آزمایش ساده و غیرتهاجمی است که فعالیت الکتریکی قلب را ثبت می‌کند. اگرچه نوار قلب به تنهایی برای تشخیص قطعی گرفتگی رگ قلب کافی نیست، اما می‌تواند نشانه‌هایی از وجود مشکل در قلب را مشخص کند. گرفتگی رگ قلب می‌تواند باعث تغییر در ریتم طبیعی قلب شود. نوار قلب می‌تواند این تغییرات را نشان دهد. شکل امواج در نوار قلب می‌تواند نشانه‌ای از بزرگ شدن قلب، ضخیم شدن دیواره قلب یا اختلال در هدایت الکتریکی قلب باشد که همه این‌ها می‌توانند با گرفتگی رگ قلب مرتبط باشند. اگر بخشی از عضله قلب به دلیل کمبود خون آسیب دیده باشد، نوار قلب این آسیب را نشان میدهد.
محدودیت‌هایی در تشخیص گرفتگی رگ قلب با نوار قلب وجود دارد. حتی در افرادی که گرفتگی رگ قلب دارند، نوار قلب ممکن است طبیعی باشد. نوار قلب نمی‌تواند محل دقیق گرفتگی را نشان دهد. برای تعیین محل دقیق گرفتگی رگ قلب، به آزمایش‌های دیگری مانند آنژیوگرافی نیاز است. نوار قلب نمی‌تواند به طور دقیق بگوید که رگ تا چه حدی تنگ شده است.
تست ورزش
تست ورزش برای ارزیابی عملکرد قلب و تشخیص بیماری‌های قلبی از جمله گرفتگی رگ‌های قلب مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این تست، فرد روی تردمیل یا دوچرخه ثابت ورزش می‌کند و در همین حین تغییرات ضربان قلب، فشارخون و نوار قلب او ثبت می‌شود. در افراد مبتلا به گرفتگی رگ قلب، با افزایش نیاز قلب به اکسیژن در حین ورزش، ممکن است جریان خون به عضله قلب کاهش یابد و این کاهش جریان خون باعث تغییراتی در نوار قلب می‌شود که نشان‌دهنده گرفتگی رگ است. تست ورزش حتی قبل از اینکه علائم بالینی واضحی بروز کند می‌تواند به تشخیص زودهنگام گرفتگی رگ‌های قلب کمک کند.
آنژیوگرافی
آنژیوگرافی یکی از دقیق‌ترین روش‌های تشخیصی برای گرفتگی رگ‌های قلب است. در این روش، پزشکان می‌توانند به طور مستقیم رگ‌های قلب را مشاهده کرده و محل دقیق و شدت گرفتگی را مشخص کنند. در آنژیوگرافی یک لوله نازک و قابل انعطاف به نام کاتتر از طریق یک برش کوچک در پوست، وارد رگ شده و به سمت قلب هدایت می‌شود. در ناحیه‌ای که قرار است کاتتر وارد شود (معمولاً کشاله ران یا مچ دست)، بی‌حسی موضعی انجام می‌شود. یک ماده حاجب از طریق کاتتر، به داخل رگ‌های قلب تزریق می‌شود که در تصاویر اشعه ایکس به رنگ سفید دیده می‌شود و به پزشک کمک می‌کند تا رگ‌های قلب را به وضوح مشاهده کند. با استفاده از دستگاه فلوروسکوپی، تصاویری از رگ‌های قلب گرفته شده که به صورت زنده روی مانیتور نمایش داده می‌شوند و پزشک می‌تواند جریان خون در رگ‌ها را مشاهده کند.
عارضه هایی با علائم مشابه با گرفتگی رگ قلب
بسیاری از بیماری‌ها ممکن است علائمی شبیه به گرفتگی رگ قلب داشته باشند که تشخیص دقیق را دشوار می‌کند. به همین دلیل، مراجعه به پزشک و انجام آزمایش‌های لازم برای تشخیص دقیق بسیار مهم است. در ادامه به بعضی از بیماری‌هایی که علائم مشابهی با گرفتگی رگ قلب دارند اشاره شده است.
مشکلات معده و دستگاه گوارش
یکی از چالش‌های تشخیصی در زمینه بیماری‌های قلبی و عروقی، شباهت علائم بعضی از بیماری‌های قلبی با بیماری‌های دستگاه گوارش است. این شباهت می‌تواند تشخیص را پیچیده کند و گاهی اوقات منجر به تاخیر در درمان شود. تشخیص دقیق بیماری بسیار مهم است، زیرا درمان هر بیماری متفاوت است. اگر شما هر یک از علائم گرفتگی رگ قلب یا مشکلات گوارشی را تجربه کردید، حتماً به پزشک مراجعه کنید. پزشک با بررسی علائم شما، انجام آزمایشات لازم و بررسی سابقه پزشکی، تشخیص دقیق را انجام خواهد داد.
علائم متمایزکننده
- درد قلب معمولاً با فعالیت بدنی، استرس یا پس از غذا خوردن بدتر می‌شود و با استراحت بهبود نمی‌یابد. در حالی‌که دردهای گوارشی ممکن است با غذا خوردن یا تغییر وضعیت بدن تغییر کند.
- درد قلب معمولاً در قسمت وسط یا چپ قفسه سینه احساس می‌شود و ممکن است به بازوها، شانه‌ها یا فک منتشر شود. در حالی که دردهای گوارشی معمولاً در قسمت بالای شکم احساس می‌شود.
- علائم همراه مانند تنگی نفس، تپش قلب و سرگیجه بیشتر در بیماری‌های قلبی دیده می‌شوند. در حالی که علائمی مانند اسهال، یبوست و خون در مدفوع بیشتر در مشکلات گوارشی دیده می‌شوند.
آمبولی ریه
آمبولی ریه به وجود لخته خون در سرخرگ یا بافت ریه گفته می‌شود. آمبولی ریه و گرفتگی رگ قلب هر دو بیماری قلبی عروقی هستند که می‌توانند علائم مشابهی ایجاد کنند، به همین دلیل تشخیص دقیق آنها به کمک پزشک و انجام آزمایش‌های تخصصی ضروری است. آمبولی ریه و گرفتگی رگ قلب بیماری‌های جدی هستند که نیاز به درمان فوری دارند. تشخیص زودهنگام و شروع درمان مناسب می‌تواند از عوارض جدی مانند نارسایی قلبی، سکته مغزی و حتی مرگ جلوگیری کند.
علائم متمایزکننده
- در آمبولی ریه، درد اغلب ناگهانی، تیز و تشدید شده با تنفس عمیق است. در حالی که در گرفتگی رگ قلب، درد ممکن است به صورت فشار یا سنگینی در قفسه سینه احساس شود.
- سرفه خشک و خونی یکی از علائم شایع آمبولی ریه است، در حالی که در گرفتگی رگ قلب، سرفه کمتر دیده می‌شود.
- در آمبولی ریه، ممکن است پوست اطراف لب‌ها یا انگشتان آبی شود.
- تب خفیف ممکن است در آمبولی ریه دیده شود.
پریکاردیت
پریکاردیت به التهاب کیسه‌ای نازک به نام پریکارد که اطراف قلب را احاطه کرده، گفته می‌شود. این کیسه مانند یک محافظ از قلب در برابر آسیب‌ها محافظت می‌کند اما زمانی که ملتهب می‌شود، می‌تواند باعث درد قفسه سینه و سایر علائم شود. پریکاردیت و گرفتگی رگ قلب هر دو می‌توانند علائم مشابهی داشته باشند که تشخیص دقیق را برای فرد غیر متخصص دشوار می‌کند. این شباهت در علائم، اهمیت مراجعه به پزشک و انجام آزمایش‌های تشخیصی دقیق را نشان میدهد. تشخیص زودهنگام و دقیق هر دو بیماری بسیار مهم است. زیرا هر دو بیماری در صورت عدم درمان به موقع می‌توانند عوارض جدی ایجاد کنند. به دلیل شباهت علائم پریکاردیت و گرفتگی رگ قلب، تشخیص دقیق توسط پزشک متخصص ضروری است.
علائم متمایزکننده
- در پریکاردیت، درد اغلب تیز است و با تنفس عمیق یا سرفه تشدید می‌شود. در حالی‌که در گرفتگی رگ قلب، درد بیشتر شدید، سنگین و فشاری است و ممکن است به بازوها، شانه‌ها یا فک منتشر شود.
- نشستن به جلو یا خم شدن به جلو ممکن است در پریکاردیت، درد را کاهش دهد. در حالی‌که در گرفتگی رگ قلب، تغییر وضعیت بدن معمولاً تأثیر کمی بر روی درد دارد.
- در پریکاردیت، فعالیت بدنی، دراز کشیدن و تنفس عمیق ممکن است درد را تشدید کند. در حالی‌که در گرفتگی رگ قلب، دراز کشیدن و تنفس عمیق تاثیری در تشدید درد ندارد.
سنگ کیسه صفرا
سنگ کیسه صفرا و گرفتگی رگ قلب نیز می‌توانند علائمی مشابه ایجاد کنند که تشخیص دقیق را دشوار می‌سازد. تشخیص صحیح نوع درمان را مشخص می‌کند و در صورت تشخیص نادرست، درمان اشتباه می‌تواند عوارض جدی به همراه داشته باشد. بنابراین، اگر شما علائمی شبیه به سنگ کیسه صفرا یا گرفتگی رگ قلب را تجربه می‌کنید، حتماً به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیق انجام شود.
علائم متمایزکننده
- درد ناشی از سنگ کیسه صفرا معمولاً به صورت دردی شدید و ناگهانی است و با خوردن غذاهای چرب تشدید می‌شود. در حالی‌که درد ناشی از گرفتگی رگ قلب معمولاً به صورت فشاری و سنگینی در قفسه سینه احساس می‌شود و با فعالیت بدنی افزایش می‌یابد.
- درد سنگ کیسه صفرا معمولاً در قسمت راست بالای شکم احساس می‌شود، در حالی‌که درد گرفتگی رگ قلب بیشتر در وسط قفسه سینه احساس می‌شود.
اضطراب
بسیاری از افراد به دلیل شباهت علائم اضطراب و گرفتگی رگ قلب، دچار سردرگمی می‌شوند. این شباهت‌ها می‌تواند تشخیص دقیق را دشوار کند. تشخیص دقیق اضطراب یا گرفتگی رگ قلب برای تعیین درمان مناسب، لازم است.
علائم متمایزکننده
- درد ناشی از گرفتگی رگ قلب معمولاً با فعالیت بدنی بدتر می‌شود و با استراحت تسکین می‌یابد. در حالی‌که درد ناشی از اضطراب ممکن است در هر زمانی و بدون دلیل مشخص رخ دهد.
- عوامل محرک درد در این دو بیماری متفاوت است. به عنوان مثال، استرس و اضطراب می‌توانند علائم بیماری‌های قلبی را تشدید کنند، اما خود عامل اصلی ایجاد درد نیستند.
- علائم اضطراب معمولاً به صورت دوره‌های کوتاه‌مدت و متناوب ظاهر می‌شوند، در حالی‌که علائم گرفتگی رگ قلب ممکن است مداوم باشند.
- علائم دیگری مانند تهوع، استفراغ و احساس سنگینی در قفسه سینه بیشتر در گرفتگی رگ قلب دیده می‌شود.
سوالات متداول
یکی از اولین علائم گرفتگی رگ قلب چیست؟
گرفتگی رگ قلب اغلب در مراحل اولیه علائم قابل توجهی ایجاد نمی‌کند. همانطور که عروق کرونر قلب به باریک شدن ادامه می‌دهند، این بیماری می‌تواند علائم مکرر و شدیدتری ایجاد کند، از جمله: درد قفسه سینه (آنژین)، فشار، تنگی نفس یا خستگی.
میانگین سنی برای گرفتگی رگ قلب چقدر است؟
میانگین سن مردان در گرفتگی رگ قلب از سن ۴۵ تا ۶۵ سال و در زنان از سن ۶۵ به بالاست.
چگونه بفهمم که رگ قلب من مسدود شده است؟
درد قفسه سینه یا آنژین یکی از شایع‌ترین علائم اولیه انسداد رگ قلب است. اگر این درد با تنگی نفس و خستگی مفرط همراه باشد بهتر است برای بررسی به پزشک مراجعه کنید.
چگونه گرفتگی رگ قلب را در خانه بررسی کنیم؟
اگر دستگاه فشارخون دارید، میتوانید با اندازه گیری ضربان نبض و فشارخون خود، بیماری قلبی را در خانه بررسی کنید. شما همچنین میتوانید علائم خود را برای بیماری قلبی تحت نظر داشته باشید، مانند: درد قفسه سینه، فشار، ناراحتی یا گرفتگی، تنگی نفس.
آیا با گرفتگی رگ قلب میتوانید عمر طولانی داشته باشید؟
با تشخیص به موقع و درمان مناسب، همچنین تغییر سبک زندگی و رژیم غذایی سالم، اکثر افراد مبتلا به گرفتگی رگ قلب می‌توانند زندگی طولانی و نرمالی داشته باشند.
آیا علائم گرفتگی رگ قلب با پیشرفت شدیدتر می‌شود؟
علائم بیماری عروق کرونر ممکن است در ابتدا خفیف بوده و فرد متوجه آنها نشود. گاهی اوقات علائم فقط زمانی اتفاق می‌افتند که قلب به شدت می‌تپد، مثلا در هنگام ورزش. با ادامه باریک شدن عروق کرونر، علائم شدیدتر یا مکرر می‌شوند.
چه مدت میتوان گرفتگی رگ قلب را بدون درمان رها کرد؟
از آنجایی که بیماری عروق کرونر اغلب در طی چندین سال ایجاد می‌شود، می‌تواند تا زمانی که انسداد کامل شریان باعث حمله قلبی شود، تقریباً بدون توجه باقی بماند. کارهای زیادی میتوانید برای پیشگیری و درمان گرفتگی رگ قلب انجام دهید.
گرفتگی رگ قلب چند مرحله دارد؟
معمولا از آسیب رسیدن به دیواره عروق قلب تا انسداد کامل عروق کرونر، این بیماری چهار مرحله را طی می‌کند. این مراحل به تدریج پیشرفت می‌کند و در مراحل اولیه امکان درمان و جلوگیری از پیشرفت بیماری وجود دارد.
آیا ممکن است گرفتگی رگ قلب به طور ناگهانی اتفاق بیفتد؟
اگر پلاک موجود در رگ قلب به طور ناگهانی پاره شود و یک لخته خون تشکیل دهد و جریان خون را به قلب شما مسدود کند این انسداد ناگهانی باعث حمله قلبی می شود.
سرعت گرفتگی رگ قلب چقدر است؟
از آنجایی که سالها طول میکشد تا گرفتگی رگ قلب ایجاد شود، افراد باید قبل از ابتلا به آن، با تغییر بسیاری از عوامل خطر، از گرفتگی رگ قلب پیشگیری کنند. با تغییر در سبک زندگی میتوان احتمال ابتلا به گرفتگی رگ قلب را کاهش داد.
