در زندگی روزمره، ممکن است چندین بار تپش قلب را تجربه کرده باشید یا شاید برای اولین‌بار با این حس ناآشنا روبه‌رو شده باشید. تپش قلب معمولاً به دلیل عوامل مختلفی مانند استرس، اضطراب، مصرف زیاد کافئین، کم‌خوابی یا حتی فعالیت‌های فیزیکی ایجاد می‌شود. در اکثر مواقع، این مسئله خطرناک نیست و با از بین رفتن عامل محرک، به طور طبیعی برطرف می‌شود. برای کمک به کنترل تپش قلب، مصرف مواد غذایی سرشار از پتاسیم، منیزیم، کلسیم و امگا-۳ بسیار مفید است. این مواد معدنی و مغذی به تنظیم ضربان قلب و تقویت عملکرد عضلات قلب کمک می‌کنند. مواد غذایی مانند موز، بادام، ماهی سالمون و سبزیجات برگ سبز سرشار از این عناصر حیاتی هستند و می‌توانند در کاهش تپش قلب مؤثر باشند.
بااینحال، اگر تپش قلب ادامه‌دار باشد و با علائمی مانند درد قفسه سینه، سرگیجه یا تنگی نفس همراه شود، احتمالاً به داروهای خاصی نیاز دارید. در چنین شرایطی، پزشک ممکن است داروهایی را تجویز کند که ضربان غیرطبیعی قلب را کنترل کنند. توجه داشته باشید که مصرف این داروها باید با تجویز پزشک انجام شود تا از عوارض جانبی ناخواسته جلوگیری شود.
در ادامه، جدولی قرار دارد که مواد غذایی، دمنوشها و داروهای مؤثر در کنترل تپش قلب را از سریع‌ترین تا کندترین اثرگذاری دسته‌بندی کرده است تا بتوانید مناسب‌ترین روش را انتخاب کنید.
| داروها (سریع‌ترین اثر) |
| داروها به طور مستقیم بر گیرنده‌های قلب عمل کرده و به‌سرعت ضربان قلب را کنترل می‌کنند. |
| دم نوش‌ها |
| دمنوشها سیستم عصبی را آرام می‌کنند و اثر طولانی‌تری اما با سرعت کمتر در کنترل تپش قلب دارند. |
| مواد غذایی |
| مواد غذایی به‌تدریج اثر می‌گذارند و با مصرف منظم در درازمدت به بهبود سلامت قلب کمک می‌کنند. |
مواد غذایی پیشنهادی بر اساس علت تپش قلب
ازآنجایی‌که در برخی موارد علت تپش قلب قابل‌پیش‌بینی است، می‌توان با مصرف مواد غذایی مناسب، تپش قلب را کنترل و حتی پیشگیری کرد. در ادامه، بر اساس علت‌های مختلف تپش قلب، توضیح داده می‌شود که چه موادی برای هر شرایطی مناسب‌تر هستند و چگونه می‌توانید با تغذیه مناسب تپش قلب را کاهش دهید.
تپش قلب ناشی از استرس و اضطراب
وقتی دچار استرس یا اضطراب می‌شویم، بدن با واکنشی به نام پاسخ جنگ یا گریز (fight or flight) روبه‌رو می‌شود. در این حالت، هورمون‌های آدرنالین و کورتیزول از غدد فوق‌کلیوی ترشح می‌شوند و به گیرنده‌های خاصی روی قلب و عروق متصل می‌گردند. این امر باعث افزایش ضربان قلب و تنگ‌تر شدن رگ‌های خونی می‌شود تا خون و اکسیژن بیشتری به بدن برسد. این فرایند باعث می‌شود تپش قلب را به‌وضوح احساس کنید. به‌عبارت‌دیگر، استرس به بدن پیام می‌دهد که باید سریع‌تر عمل کند، بنابراین قلب سریع‌تر کار می‌کند.
موادغذایی مناسب برای تپش قلب ناشی از استرس و اضطراب
در این شرایط، می‌توانید با مصرف برخی مواد غذایی و دمنوشها استرس بدن را کاهش داده و تپش قلب را کنترل کنید. این مواد شامل ترکیباتی مثل ال – تیانین، آنتی‌اکسیدان‌ها، سروتونین و پتاسیم هستند که به آرام‌سازی مغز و قلب کمک می‌کنند و با کاهش هورمون‌های استرس باعث تنظیم ضربان قلب می‌شوند.
موارد غذایی و دم‌نوش‌های مفید شامل:
دمنوش بابونه
این دمنوش حاوی ترکیبی به نام آپی‌ژنین است که به گیرنده‌های خاصی به نام گیرنده‌های GABA روی سلول‌های مغزی متصل می‌شود. این گیرنده‌ها وظیفه دارند که مغز را آرام کنند و فعالیت‌های عصبی را کاهش دهند. وقتی این گیرنده‌ها فعال شوند، استرس کم شده و تپش قلب کاهش پیدا می‌کند. مصرف روزانه ۱ تا ۲ فنجان از دمنوش بابونه توصیه می‌شود.
دمنوش اسطوخودوس
اسطوخودوس ترکیباتی به نام لینالول دارد که روی سیستم عصبی بدن اثر می‌گذارد. این ترکیب باعث می‌شود که سیستم سمپاتیک (که در مواقع استرس فعال می‌شود) کمتر فعالیت کند. روزانه ۱ فنجان دمنوش اسطوخودوس میتواند مؤثر باشد.
دمنوش بهار نارنج
دمنوش بهارنارنج حاوی فلاونوئیدها و آلکالوئیدها است که روی سیستم عصبی مرکزی اثر آرام‌بخش دارند و با کاهش تحریکات عصبی، ضربان قلب را کاهش می‌دهند. مصرف روزانه ۱ تا ۲ فنجان برای تنظیم ضربان قلب مفید است.
دمنوش گل گاوزبان
آنتوسیانین‌ها و فلاونوئیدها در گل گاوزبان با کاهش استرس و تقویت عملکرد عصبی، به تنظیم ضربان قلب کمک می‌کنند. این ترکیبات فشار روی سیستم عصبی را کم کرده و تپش قلب را آرام می‌کنند. مصرف روزانه ۱ فنجان دمنوش گل گاوزبان برای مدیریت استرس و تپش قلب مناسب است.
چای سبز
ال-تیانین، ماده‌ای موجود در چای سبز، به سیستم عصبی کمک می‌کند تا فعالیت موج‌های مغزی آرام‌تر شود. این ترکیب باعث ایجاد حس آرامش شده و استرس را کاهش می‌دهد، که در نهایت موجب تنظیم ضربان قلب می شود. مصرف ۱ تا ۲ فنجان چای سبز در روز تأثیرگذار است.
عرق بیدمشک
وقتی ترکیبات سالیسین و فلاونوئیدها در بیدمشک وارد بدن می‌شوند، با اثر ضدالتهابی و آرام‌بخش خود، تنش‌های عصبی را کاهش می‌دهند و با کاهش استرس اکسیداتیو و فشارهای ناشی از استرس بر روی بدن، به کاهش استرس عمومی کمک می‌کنند. با آرام‌شدن اعصاب و کمترشدن تنش‌ها، سیستم قلبی – عروقی به طور طبیعی به حالت عادی برمی‌گردد و تپش قلب ناشی از اضطراب آرام‌تر می‌شود. همچنین اسانس‌های معطر بیدمشک با ایجاد حس آرامش، به تنظیم ضربان قلب کمک می‌کنند.
زعفران
زعفران دارای ترکیباتی مثل کروسین، سافرانال و پیکروکروسین است که مستقیماً بر سیستم عصبی اثر می‌گذارند. کروسین به‌عنوان یک آنتی‌اکسیدان قوی، سطح استرس اکسیداتیو بدن را کاهش می‌دهد و سافرانال با ایجاد آرامش عصبی، به کاهش اضطراب کمک می‌کند. همچنین، زعفران با افزایش تولید سروتونین در مغز، به بهبود خلق‌وخو و کاهش احساس اضطراب کمک می‌کند. این عوامل به کاهش تپش قلب ناشی از استرس و اضطراب منجر می‌شوند.
انواع توت (تمشک، بلوبری)
این توت‌ها سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها و فلاونوئیدها هستند که استرس اکسیداتیو در بدن را کاهش می دهند. استرس اکسیداتیو میتواند به قلب فشار وارد کند، اما این ترکیبات با کاهش آن، ضربان قلب را تنظیم کرده و از تپش قلب جلوگیری می‌کنند. مصرف ۱۰۰ تا ۱۵۰ گرم توت در روز توصیه می‌شود.
کاهو
کاهو حاوی ماده‌ای به نام لاکتوکاریوم است که خاصیت آرام‌بخش دارد. این ماده با کاهش فعالیت‌های عصبی و ایجاد حس آرامش، میتواند ضربان قلب را تنظیم کرده و تپش قلب ناشی از استرس را بکاهد. مصرف روزانه ۱ تا ۲ بشقاب سالاد کاهو میتواند مفید باشد.
آب نارگیل
پتاسیم یک ماده معدنی است که در نارگیل به فراوان یافت می‌شود و میتواند در تنظیم تعادل الکترولیت‌ها در بدن کمک کند. این تعادل برای عملکرد صحیح قلب بسیار مهم است و میتواند ضربان قلب را تنظیم کرده و از تپش قلب جلوگیری کند. مصرف۱ لیوان آب نارگیل در روز برای تپش قلب مؤثر است.
گوشت بوقلمون
این نوع گوشت منبع خوبی از تریپتوفان بوده و در تولید سروتونین ، که یک ماده شیمیایی برای ایجاد حس آرامش است ، تأثیرگذار است. این آرامش باعث می‌شود ضربان قلب منظم‌تر و تپش قلب کمتر شود. مصرف ۱۲۰ تا ۱۵۰ گرم گوشت بوقلمون در وعده‌های غذایی میتواند مفید باشد.
پروپرانول
وقتی استرس یا اضطراب داریم، بدن مقدار زیادی آدرنالین تولید می‌کند. این هورمون باعث می‌شود که قلب سریع‌تر بتپد و تپش قلب بیشتر احساس شود. پروپرانولول با جلوگیری از اتصال آدرنالین به گیرنده‌های قلب، باعث کاهش سرعت ضربان قلب می‌شود و احساسات جسمانی مرتبط با اضطراب مانند لرزش دست‌ها، تعریق و تپش قلب را کمتر می کند. لازم به ذکر است که پروپرانولول باید تحت نظارت و تجویز پزشک مصرف شود، زیرا ممکن است عوارض جانبی داشته باشد و مشکلاتی ایجاد کند.
آلپروزولام
این دارو را بدون نسخه پزشک نمی‌توانید مصرف کنید. آلپروزولام با اثر بر گیرنده های GABA، یک ناقل عصبی آرام‌بخش در مغز، فعالیت می کند که منجر به کاهش فعالیت سیستم عصبی و آرامش بیشتر شما می‌شود. نتیجه این است که بدن در شرایط استرس کمتر واکنش نشان داده و تپش قلب ناشی از اضطراب کاهش می یابد.
دیازپام
این دارو از دسته بنزودیازپین‌ها است و همانند آلپروزولام به گیرنده‌های گابا متصل شده و تحریک‌پذیری نورون‌ها را کمتر کرده و باعث ایجاد آرامش در سیستم عصبی می‌شود. با کاهش سطح تنش عصبی، تپش قلب ناشی از اضطراب نیز به طور قابل‌توجهی کاهش می‌یابد و فرد احساس راحتی و آرامش می‌کند.
مهارکننده‌های بازجذب سروتونین (SSRIs)
داروهای SSRI مانند سیتالوپرام با جلوگیری از بازجذب سروتونین در مغز، سطح این ناقل عصبی را افزایش می‌دهند. با افزایش سطح سروتونین، فرد احساس آرامش بیشتری می‌کند و استرس و اضطراب کاهش می‌یابد که همین به کنترل تپش قلب ناشی از استرس کمک می‌کند. این داروها بیشتر برای درمان بلندمدت اضطراب و جلوگیری از علائم آن استفاده می‌شوند؛ اما لازم به ذکر است که بدون نسخه پزشک منع مصرف دارند.
تپش قلب ناشی از تغییرات هورمونی
در دوران‌هایی مانند بارداری، یائسگی، قاعدگی یا مشکلات تیروئیدی، نوسانات هورمون‌هایی مانند استروژن، پروژسترون و هورمون‌های تیروئید میتواند سیستم عصبی خودمختار، به‌ویژه سیستم سمپاتیک را تحریک کند. این تحریک باعث ارسال پیام‌های عصبی بیشتر به قلب و افزایش ضربان قلب می‌شود. هورمون‌های تیروئید نیز با افزایش متابولیسم بدن، مستقیماً روی گیرنده‌های قلب تأثیر گذاشته و سرعت ضربان قلب را افزایش می‌دهند. همچنین، این نوسانات هورمونی می‌توانند باعث گشادشدن یا تنگ شدن رگ‌های خونی شده و فشار بیشتری بر قلب وارد کنند که این عوامل در کنار هم باعث تپش قلب می‌شوند.
افرادی که تپش قلب آنها ناشی از تغییرات هورمونی است، اغلب علائمی مثل گرگرفتگی، تعریق شبانه، نوسانات خلقی (در یائسگی و قاعدگی)، خستگی و تورم (در بارداری) یا تغییرات ناگهانی وزن و اضطراب (در مشکلات تیروئیدی) را تجربه می‌کنند. اگر تپش قلب با این علائم همراه باشد، احتمالاً علت آن نوسانات هورمونی است.
مواد غذایی مناسب برای تپش قلب ناشی از تغییرات هورمونی
مصرف مواد غذایی حاوی منیزیم، پتاسیم، کلسیم و امگا-۳ میتواند به تنظیم تغییرات هورمونی و بهبود عملکرد قلب کمک کند. منیزیم و پتاسیم به تعادل الکترولیت‌ها و تنظیم سیگنال‌های عصبی و عضلات قلب کمک می‌کنند. کلسیم در انقباضات منظم قلب نقش دارد و امگا-۳ از ماهی‌های چرب مانند سالمون باعث کاهش التهاب و بهبود جریان خون می‌شود. دمنوشهایی مانند رازیانه و مریم‌گلی نیز به تنظیم هورمون‌های زنانه و آرام‌سازی سیستم عصبی کمک می‌کنند و به‌این‌ترتیب تپش قلب را کاهش می‌دهند. مواد غذایی و دم‌نوش‌های مفید برای این مسئله شامل موارد زیر هستند.
دمنوش مریم گلی
این دمنوش حاوی ترکیباتی است که مانند استروژن عمل می‌کنند و به گیرنده‌های استروژن در بدن متصل می‌شوند و به تنظیم تغییرات هورمونی در دوران یائسگی کمک می‌کنند. با کاهش نوسانات هورمونی، فشار بر قلب کاهش‌یافته و تپش قلب کنترل می‌شود. مصرف روزانه ۱ تا ۲ فنجان از دمنوش مریم گلی توصیه می‌شود.
دمنوش رازیانه
رازیانه حاوی فیتواستروژن‌ها است که مانند استروژن عمل می‌کنند و به تعادل هورمونی در زنان کمک می‌کنند. این دمنوش نوسانات هورمونی در دوران یائسگی یا بارداری را می‌کاهد و به تنظیم ضربان قلب می‌پردازد. مصرف ۱ فنجان در روز از این دمنوش میتواند مؤثر باشد.
زعفران
همان‌طور که در بخش‌های قبل توضیح داده شد، این ماده حاوی ترکیبات فعالی مانند کروسین و سافرانال است که تأثیرات آرام‌بخش بر سیستم عصبی و تنظیم هورمون‌های استرس (مانند کورتیزول) دارند. این ترکیبات به کاهش استرس ناشی از تغییرات هورمونی کمک کرده و تپش قلب را کاهش می‌دهند. مصرف ۱ تا ۲ رشته زعفران در روز میتواند برای کنترل تپش قلب کافی باشد.
دمنوش گل گاوزبان
این دمنوش حاوی ترکیباتی است که باعث آرامش سیستم عصبی می‌شود. این ترکیبات یا همان آنتی‌اکسیدان‌ها و فلاونوئیدها به کاهش فشار عصبی ناشی از تغییرات هورمونی کمک کرده و با کاهش هورمون‌های استرس، به تنظیم ضربان قلب کمک می‌کنند. روزانه ۱ فنجان دمنوش گاوزبان توصیه می‌شود.
دمنوش بابونه
این دمنوش همان‌طور که در موارد قبل اشاره شد حاوی ترکیباتی است که به گیرنده‌های GABA (یک گیرنده در سلول‌های مغزی که مسئول آرامش و کاهش استرس است) متصل می‌شوند و با کاهش اضطراب و استرس ناشی از تغییرات هورمونی، ضربان قلب را کنترل می‌کند. مصرف ۱ تا ۲ فنجان بابونه در روز پیشنهاد می‌شود.
تخم کدو و گردو
این دو ماده غنی از منیزیم و امگا-۳ هستند. منیزیم به تنظیم عملکرد عضلات قلب کمک می‌کند و امگا-۳ با کاهش التهاب و تنظیم هورمون‌ها، تپش قلب را کنترل می‌کند. روزانه مصرف یک مشت از این مغزها توصیه می‌شود.
ماهی سالمون
سالمون یکی از غنی‌ترین منابع امگا-۳ است. امگا-۳ در کاهش التهاب در بدن و تنظیم هورمون‌های تیروئید اثرگذار است و میتواند باعث کاهش تپش قلب مرتبط با مشکلات تیروئیدی یا نوسانات هورمونی شود. مصرف ۲ تا ۳ وعده در هفته مناسب است.
کلم بروکلی
این نوع کلم غنی از کلسیم و فولات است که فعالیت‌های هورمونی را تنظیم می‌کند و با کاهش استرس بر قلب، به تنظیم ضربان قلب کمک می‌کنند. مصرف ۱ تا ۲ بشقاب بروکلی در هفته مناسب است.
چای نعناع
نعناع به دلیل داشتن ترکیباتی مانند منتول به تسکین سیستم عصبی و کاهش استرس کمک می‌کند. این دمنوش میتواند با کاهش استرس هورمونی و تنظیم هورمون‌های استرس مانند کورتیزول، تپش قلب را کنترل کند. روزانه ۱ تا ۲ فنجان چای نعناع مفید است.
گوشت بوقلمون
گوشت بوقلمون همان‌طور که اشاره شد منبع خوبی از تریپتوفان است، و در تولید سروتونین در بدن نقش مهمی دارد. سروتونین هورمونی است که به کاهش استرس و ایجاد آرامش کمک می‌کند، و با تنظیم هورمون‌های مرتبط با اضطراب، تپش قلب را کاهش می‌دهد. مصرف ۱۲۰ تا ۱۵۰ گرم گوشت بوقلمون در وعده‌های غذایی روزانه پیشنهاد می‌شود.
آتنولول
آتنولول یک داروی بتابلاکر است که با مسدودکردن اثرات آدرنالین بر گیرنده‌های قلب، باعث کاهش ضربان قلب می‌شود. این دارو معمولاً برای کنترل تپش قلب ناشی از مشکلات هورمونی تجویز می‌شود. مصرف آن باید تنها تحت نظارت پزشک صورت بگیرد.
متوپرولول
این دارو نیز از گروه بتابلاکرها است و با مسدودکردن گیرنده‌های بتا در قلب، باعث کاهش اثرات آدرنالین و کاهش سرعت ضربان قلب می‌شود. اما مهم است که مصرف این دارو را با نظارت مستقیم پزشک انجام دهید؛ زیرا مصرف خودسرانهٔ آن میتواند عوارض جانبی خطرناکی برای شما ایجاد کند.
لووتیروکسین
پزشک، لووتیروکسین را برای درمان کم‌کاری تیروئید تجویز می‌کند. این دارو با جبران کمبود هورمون تیروئید، به بهبود عملکرد طبیعی متابولیسم بدن کمک می‌کند. کمبود هورمون‌های تیروئیدی میتواند باعث علائم مختلفی از جمله تپش قلب شود، و لووتیروکسین با بهبود عملکرد تیروئید، این علائم را کاهش می‌دهد.
درمان جایگزین هورمونی (HRT)
این نوع درمان شامل استفاده از هورمون‌های استروژن و پروژسترون است که در زنان یائسه برای کاهش علائم ناشی از کاهش هورمون‌های جنسی، مانند تپش قلب، استفاده می‌شود. HRT باعث جبران کمبود هورمون‌های زنانه شده و در نتیجه علائم ناخوشایند مثل تپش قلب، گرگرفتگی و اضطراب را کاهش می‌دهد. مصرف نادرست یا بدون نظارت این هورمون‌ها میتواند خطراتی مانند افزایش ریسک لخته‌شدن خون را به همراه داشته باشد، بنابراین همیشه باید تحت‌نظر پزشک استفاده شوند.
-
تپش قلب ناشی از کم‌خوابی
تپش قلب ناشی از کم‌خوابی معمولاً رایج نیست و بیشتر در مواردی رخ می‌دهد که فرد به مدت طولانی دچار کم‌خوابی مزمن یا بی‌خوابی شدید باشد. در این وضعیت، سطح هورمون‌های استرس مانند کورتیزول و آدرنالین افزایش می‌یابد که مستقیماً بر سیستم عصبی خودمختار تأثیر گذاشته و فعالیت سیستم سمپاتیک را افزایش می‌دهند. این افزایش فعالیت عصبی باعث می‌شود پیام‌های بیشتری به قلب ارسال شده و در نتیجه ضربان قلب افزایش یابد. کم‌خوابی همچنین میتواند تعادل الکترولیت‌هایی مانند پتاسیم و منیزیم در خون را برهم بزند. این اختلالات می‌توانند به آریتمی (نامنظم شدن ضربان قلب) و تپش قلب منجر شوند.
اگر تپش قلب شما همراه با علائم دیگری از کم‌خوابی مانند خستگی شدید، بی‌قراری، ناتوانی در تمرکز، تحریک‌پذیری یا اضطراب رخ دهد و پس از شب‌های مکرر بی‌خوابی یا خواب ناکافی تشدید شود، احتمالاً تپش قلب شما به دلیل کم‌خوابی است.
مواد غذایی مناسب برای تپش قلب ناشی کم خوابی
برای کاهش تپش قلب ناشی از کم‌خوابی، مصرف مواد غذایی و دمنوشهایی که سیستم عصبی را آرام کرده و کیفیت خواب را بهبود می‌بخشند، مؤثر است. این مواد با تنظیم هورمون‌های مرتبط با خواب و کاهش استرس عمل می‌کنند. موارد غذایی تأثیرگذار بر تپش قلب ناشی از کم‌خوابی عبارت‌اند از:
چای سبز
چای سبز حاوی ترکیبی به نام ال-تیانین است که با تنظیم سیستم عصبی، اضطراب ناشی از کم‌خوابی را کاهش داده و به تنظیم ضربان قلب کمک می‌کند. مصرف ۱ تا ۲ فنجان چای سبز در روز برای افراد دچار کم‌خوابی مفید است، البته بهتر است در ساعات اولیه روز مصرف شود تا اختلالی در خواب شبانه ایجاد نکند.
دمنوش اسطوخودوس
اسطوخودوس گیاهی است که به‌خاطرداشتن ترکیبات آرام‌بخش مانند لینالول به تنظیم سیستم عصبی کمک می‌کند و اضطراب ناشی از کم‌خوابی را کاهش می‌دهد. مصرف ۱ فنجان دمنوش اسطوخودوس قبل از خواب توصیه می‌شود.
دمنوش بهار نارنج
این دمنوش با تأثیر بر گیرنده‌های عصبی باعث آرامش و کاهش استرس می‌شود و در شب میتواند به تنظیم ضربان قلب کمک کرده و اثرات کم‌خوابی را کاهش دهد. مصرف ۱ تا ۲ فنجان از دمنوش بهارنارنج در شب توصیه می‌شود.
دمنوش گل محمدی
گل محمدی غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها است که به آرامش سیستم عصبی و کاهش استرس کمک می‌کند. مصرف ۱ فنجان از این دمنوش قبل از خواب میتواند باعث بهبود کیفیت خواب و کاهش تپش قلب شود.
گردو
گردو منبع خوبی از ملاتونین است، که با افزایش کیفیت خواب و کاهش استرس ناشی از کم‌خوابی، به کاهش تپش قلب کمک می‌کند. مصرف یک مشت گردو در روز توصیه می‌شود.
موز
این میوه سرشار از پتاسیم و منیزیم است که به آرام‌سازی عضلات و تنظیم ضربان قلب کمک می‌کنند. این مواد معدنی کیفیت خواب را بهبود داده و تپش قلب ناشی از کم‌خوابی را می کاهند. مصرف ۱ موز در طول روز یا قبل از خواب مفید است.
شیر گرم
شیر منبع خوبی از تریپتوفان و کلسیم است که به تولید ملاتونین و بهبود کیفیت خواب کمک می‌کند و میتواند به کاهش تپش قلب ناشی از کم‌خوابی کمک کند.
چای بابونه
این چای حاوی ترکیباتی است که با متصل‌شدن به گیرنده‌های مغز، باعث آرامش و کاهش استرس می‌شود و برای آرامش‌بخشی و بهبود خواب شبانه مفید است و با کاهش اضطراب و افزایش آرامش، تپش قلب ناشی از کم‌خوابی را کنترل می‌کند. مصرف ۱ تا ۲ فنجان از چای بابونه قبل از خواب توصیه می‌شود.
ملاتونین
وقتی ملاتونین به شکل مکمل مصرف شود، به افرادی که دچار بی‌خوابی هستند کمک می‌کند تا زودتر به خواب بروند و خواب بهتری داشته باشند. این هورمون طبیعی با بهبود کیفیت و مدت خواب، تپش قلب ناشی از کم‌خوابی را کاهش می‌دهد، چرا که بدن میتواند بهتر خود را بازیابی کرده و سطح استرس را کاهش دهد. مصرف ملاتونین باید با نظارت مستقیم پزشک انجام شود.
دیازپام
برای افرادی که به علت بی‌خوابی دچار تپش قلب هستند، دیازپام میتواند با اثر برگیرنده های عصبی مغز باعث ایجاد آرامش و بهبود کیفیت خواب شود و به کاهش تپش قلب کمک کند. از آنجا که دیازپام میتواند اعتیادآور باشد، مصرف آن باید به صورت کوتاه‌مدت و تحت‌نظر پزشک انجام شود.
تپش قلب ناشی از مصرف کافئین، سیگار و الکل
مصرف این موارد با تحریک سیستم عصبی و آزادسازی آدرنالین، ضربان قلب را افزایش می‌دهند. کافئین و نیکوتین باعث تسریع ضربان قلب و افزایش فشارخون می‌شوند، و الکل با مختل کردن تعادل الکترولیت‌ها میتواند به آریتمی و تپش قلب منجر شود.
در جدول زیر، مقدار مصرف موادی که ممکن است به تپش قلب منجر شوند، به‌صورت حدودی مشخص شده است.
| کافئین |
| بین۲۰۰ تا ۴۰۰ میلی‌گرم در روز (معادل ۲ تا ۴ فنجان قهوه) |
| سیگار |
| ۵ نخ سیگار در روز (این تعداد در هر فرد می تواند متفاوت باشد) |
| الکل |
| بیش از ۲ نوشیدنی برای مردان و ۱ نوشیدنی برای زنان |
برای تشخیص اینکه تپش قلب ناشی از مصرف این مواد است، باید به زمان بروز علائم توجه کنید. اگر تپش قلب بلافاصله یا چند ساعت پس از مصرف کافئین، سیگار یا الکل رخ می‌دهد و با علائمی مثل لرزش، اضطراب یا تعریق همراه است، احتمالاً این مواد علت اصلی هستند. همچنین، اگر با کاهش یا قطع مصرف این مواد، تپش قلب کاهش یابد یا از بین برود، این نشانه‌ای روشن از ارتباط آنها با تپش قلب است.
مواد غذایی مناسب برای تپش قلب ناشی از مصرف کافئین، سیگار و الکل
اگر احساس می‌کنید تپش قلب شما به دلیل مصرف این موارد است، باید تا حد ممکن مصرف این آنها را کاهش دهید. این مواد به‌شدت روی ضربان قلب و سیستم عصبی تأثیر می‌گذارند و تپش قلب را تحریک می‌کنند. البته، هیچ ماده غذایی وجود ندارد که بتوانید مصرف کنید تا مشکل تپش قلب ناشی از سیگار یا الکل را به طور کامل و سریع از بین ببرد و بتوانید بدون خطر دوباره آنها را مصرف کنید. اما مصرف برخی از مواد غذایی میتواند تا حدی به کنترل تپش قلب کمک کند. تپش قلب ناشی از مصرف این موارد با مصرف موارد غذایی زیر میتواند تا حدی کنترل شود.
آب نارگیل
آب نارگیل غنی از پتاسیم و الکترولیت‌ها است که به جبران کمبود الکترولیت‌ها ناشی از مصرف الکل و کافئین کمک می‌کند. الکل و کافئین باعث دفع بیش از حد الکترولیت‌ها از بدن می‌شوند، که میتواند باعث اختلال در عملکرد قلب و تپش قلب شود. مصرف آب نارگیل به بازیابی تعادل الکترولیتی بدن کمک کرده و در نتیجه باعث کاهش تپش قلب می‌شود.
موز
همان‌طور که اشاره کردیم، موز به تنظیم عملکرد قلب و عضلات کمک می‌کند. مصرف سیگار و الکل باعث کاهش پتاسیم در بدن شده و میتواند به نوسانات ضربان قلب منجر شود. اما موز با افزایش سطح پتاسیم، باعث تنظیم ضربان قلب و کاهش اثرات مخرب این مواد می‌شود.
اسفناج
اسفناج سرشار از منیزیم و فولات بوده و در کاهش التهاب و آرام‌سازی عضلات قلب کمککننده است. الکل و سیگار باعث افزایش استرس و تخلیه منیزیم بدن می‌شوند که این امر میتواند ضربان قلب را افزایش دهد؛ ولی اسفناج با تأمین منیزیم، ضربان قلب را تنظیم کرده و تپش قلب را می‌کاهد.
بیدمشک
عرق بیدمشک دارای ترکیباتی آرام‌بخش است که به کاهش استرس و اضطراب ناشی از مصرف کافئین و الکل کمک می‌کند. مصرف این مواد اغلب منجر به افزایش هورمون‌های استرس می‌شود و تپش قلب را تشدید می‌کند. بیدمشک با کاهش تنش عصبی، ضربان قلب را تنظیم می‌کند و به آرامش بدن کمک می‌کند.
زعفران
زعفران حاوی ترکیباتی است که اثرات آرام‌بخش و ضدالتهابی دارند و با کاهش التهاب و استرس، به تنظیم ضربان قلب کمک می‌کند و تپش قلب ناشی از التهابی که مصرف این مواد ایجاد می کند را کاهش می‌دهد.
سیب
این میوه سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها و فیبر است که به دفع سموم ناشی از سیگار و الکل کمک می‌کند. سموم ناشی از مصرف این مواد به بدن و قلب فشار می‌آورند و باعث افزایش ضربان قلب می‌شوند. آنتی‌اکسیدان‌های موجود در سیب به کاهش اثرات مخرب رادیکال‌های آزاد و تقویت عملکرد قلب کمک می‌کنند.
کرفس
کرفس دارای پتاسیم و آنتی‌اکسیدان‌ها است و در کاهش فشارخون و تنظیم ضربان قلب تأثیرگذار است. مصرف الکل و سیگار میتواند باعث افزایش فشار خون و تپش قلب شود. پتاسیم موجود در کرفس به متعادل‌کردن فشارخون کمک کرده و در نتیجه تپش قلب را کاهش می‌دهد.
پروپرانولول
پروپرانولول به طور مستقیم با مسدودکردن گیرنده‌های آدرنالین در قلب، باعث کاهش ضربان قلب و تنظیم آن می‌شود. این دارو برای افرادی که به دلیل مصرف سیگار، الکل یا کافئین تپش قلب دارند، مؤثر است. مصرف پروپرانولول تحت نظارت پزشک به کاهش سریع و مؤثر تپش قلب کمک می‌کند.
کارودیلول
این دارو از گروه بتابلاکرها و مسدودکننده‌های آلفا است و با مسدودکردن گیرنده‌های بتا و آلفا در قلب و عروق، باعث کاهش فشارخون و آرامکردن ضربان قلب می‌شود. وقتی بدن به‌خاطر مصرف سیگار یا الکل تحت‌تأثیر قرار می‌گیرد، کارودیلول میتواند اثرات تحریک‌کننده آن و تپش قلب را کاهش داده و تحت کنترل نگه دارد. همچنین در کاهش فشار روی قلب و تنظیم عملکرد آن تاثیرگذار است.
وارنیکلین
این دارو برای افرادی که قصد ترک سیگار دارند مناسب است. وارنیکلین با اثر روی گیرنده‌های نیکوتین در مغز، احساس لذت و نیاز به سیگار را کاهش می‌دهد؛ سپس با کاهش مصرف نیکوتین، بدن به آرامش بیشتری رسیده و تپش قلب ناشی از تحریک‌پذیری ناشی از نیکوتین کاهش پیدا می‌کند. وارنیکلین به این صورت به کاهش وابستگی به نیکوتین و بهبود علائم فیزیکی مثل تپش قلب کمک می‌کند.
تپش قلب ناشی از کمبود مواد مغذی
تپش قلب ممکن است به دلیل کمبود برخی مواد مغذی در بدن رخ دهد، اما اینکه کدام ماده باعث این مشکل شده، به نوع کمبود بستگی دارد. برای تشخیص دقیق، آزمایش خون لازم است تا سطح ویتامین‌ها و مواد معدنی بررسی شود. کمبود این مواد میتواند باعث اختلال در عملکرد قلب و نامنظم شدن ضربان قلب شود و در نهایت منجر به تپش قلب گردد. در ادامه، به برخی از این مواد مغذی که کمبود آنها در بروز تپش قلب نقش دارد، اشاره می‌کنیم.
| کمبود منیزیم |
| کمبود منیزیم باعث آریتمی (نامنظم شدن ضربان قلب) و تپش قلب می‌شود. همچنین، منیزیم به تعادل الکترولیت‌ها و انتقال سیگنال‌های عصبی به قلب کمک می‌کند و کمبود آن باعث اختلال در عملکرد قلب می‌شود. |
| کمبود پتاسیم |
| کمبود این ماده باعث عدم تعادل الکترولیت‌ها و تپش قلب می‌شود. همچنین، پتاسیم فشارخون و ضربان قلب را تنظیم می کند و کاهش آن باعث ضعف عضلات قلب و آریتمی می‌شود. |
| کمبود کلسیم |
| کمبود کلسیم ممکن است منجر به کاهش توانایی قلب در تنظیم ضربان طبیعی و بروز تپش قلب شود. |
| کمبود ویتامین‌های گروه B |
| کمبود ویتامین B12 میتواند باعث مشکلات در تولید سلول‌های قرمز خون و کم‌خونی شود که به کاهش اکسیژن‌رسانی به قلب و افزایش ضربان قلب منجر می‌شود. سایر ویتامین‌های گروه B نیز در حفظ عملکرد صحیح سیستم عصبی و قلب نقش دارند. |
| کمبود آهن |
| کمبود آهن باعث کم‌خونی می‌شود که منجر به کاهش اکسیژن‌رسانی به بدن و قلب می‌شود. این کمبود میتواند باعث افزایش ضربان قلب و تپش قلب به دلیل تلاش قلب برای جبران کمبود اکسیژن شود. |
| کمبود ویتامین D |
| ویتامین D به حفظ سلامت سیستم قلبی‌عروقی کمک می‌کند. کمبود آن میتواند باعث افزایش فشارخون و بروز تپش قلب شود، زیرا این ویتامین نقش مهمی در تنظیم عملکرد عضلات و سیستم عصبی دارد. |
برای تشخیص دقیق اینکه کمبود مواد مغذی باعث تپش قلب شما می‌شود یا خیر، بهترین راه انجام آزمایش خون است. بااینحال، از طریق علائمی مانند خستگی مداوم، ضعف عضلانی، گرفتگی عضلات، سرگیجه و نوسانات فشارخون می‌توان به این مشکل شک کرد.
مواد غذایی مناسب برای تپش قلب ناشی از کمبود مواد مغذی
بسته به اینکه کمبود چه ماده مغذی در بدن دارید، مواد غذایی مناسب برای مصرف متفاوت خواهد بود. برای تشخیص دقیق، پزشک معمولاً آزمایش خون تجویز می‌کند تا سطح ویتامین‌ها و مواد معدنی بدن شما را بررسی کند. سپس بر اساس نتایج، مواد غذایی مناسب برای جبران این کمبود به شما توصیه می‌شود و در برخی موارد ممکن است مصرف مکمل‌ها نیز همراه با رژیم غذایی لازم باشد. در ادامه به تعدادی از مواد غذایی و دم‌نوش‌های مفید که غنی از این مواد مغذی هستند، اشاره می‌کنیم.
موز
این میوه همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد به تنظیم تعادل الکترولیت‌ها در بدن و تنظیم ضربان قلب کمک می‌کند. کمبود پتاسیم میتواند باعث ایجاد آریتمی (نامنظمی ضربان قلب) و تپش قلب شود. مصرف موز باعث تأمین این ماده حیاتی و بهبود عملکرد قلب می‌شود. توصیه می‌شود روزانه ۱ موز برای جبران کمبود پتاسیم مصرف شود.
بادام
بادام سرشار از منیزیم است که به آرامش عضلات قلب و تنظیم فعالیت‌های الکتریکی قلب کمک می‌کند. کمبود منیزیم میتواند باعث افزایش ضربان قلب و تپش قلب شود که بادام با تأمین منیزیم و بهبود تعادل الکترولیتی تپش قلب را کاهش می دهد. مصرف یک مشت بادام در روز مفید است.
تخم کدو
تخم کدو منبع غنی از روی و منیزیم است که هر دو نقش مهمی در عملکرد طبیعی قلب دارند. منیزیم به تنظیم فعالیت الکتریکی قلب و روی به تقویت عملکرد ایمنی بدن کمک می‌کند. کمبود این مواد میتواند باعث ضعف عضلات قلب و تپش قلب شود. مصرف ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری تخم کدو در روز توصیه می‌شود.
گردو
این ماده‌ی مغذی سرشار از اسیدهای چرب امگا-۳ و منیزیم است که به کاهش التهاب و بهبود عملکرد قلب کمک می‌کند. امگا-۳ به کاهش استرس اکسیداتیو و تنظیم ضربان قلب کمک می‌کند. مصرف یک‌مشت گردو در روز میتواند به جبران کمبودهای مواد مغذی و تنظیم ضربان قلب کمک کند.
لوبیا (قرمز و سفید)
لوبیاها منبع غنی از فولات، آهن و منیزیم هستند که برای سلامت قلب ضروری‌اند. فولات به تولید سلول‌های خونی و بهبود اکسیژن‌رسانی به عضلات قلب کمک می‌کند، درحالی‌که منیزیم و آهن به تنظیم ضربان قلب کمک می‌کنند. کمبود این مواد میتواند به تپش قلب منجر شود. مصرف نصف لیوان لوبیا پخته‌شده در روز توصیه می‌شود.
گوشت گوسفند (سرشار از آهن)
این نوع گوشت حاوی مقادیر بالایی از آهن است که برای تولید گلبول‌های قرمز و اکسیژن‌رسانی به قلب ضروری است. کمبود آهن میتواند منجر به کم‌خونی شود که خود باعث تپش قلب و افزایش ضربان می‌شود. مصرف ۱۰۰ تا ۱۵۰ گرم گوشت گوسفند در هفته میتواند به جبران کمبود آهن کمک کند.
توت خشک
توت‌های خشک حاوی آهن و آنتی‌اکسیدان‌ها هستند که به بهبود عملکرد قلب و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند. آهن در تولید گلبول‌های قرمز و جلوگیری از کم‌خونی تأثیر داشته و در نتیجه از تپش قلب جلوگیری می‌کند. مصرف ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری توت خشک در روز میتواند مفید باشد.
دیگوکسین
این قرص یک داروی گیاهی است که با افزایش قدرت انقباضات قلب و کاهش ضربان قلب، به تنظیم ضربان کمک می‌کند. این دارو برای افرادی که دچار تپش قلب ناشی از مشکلات عضلانی یا نارسایی قلبی هستند تجویز می‌شود. مصرف آن باید تحت نظارت پزشک بوده و به‌هیچ‌وجه نباید خودسرانه مصرف شود.
مکمل های منیزیم و پتاسیم
منیزیم و پتاسیم دو ماده معدنی مهم هستند که نقش کلیدی در تنظیم فعالیت‌های الکتریکی قلب دارند. کمبود منیزیم میتواند منجر به تحریک‌پذیری بیش از حد قلب و تپش غیرعادی شود، درحالی‌که پتاسیم نیز به تعادل الکترولیتی و تنظیم ضربان قلب کمک می‌کند. مصرف مکملهای منیزیم و پتاسیم باعث بهبود عملکرد سیستم الکتریکی قلب و کاهش تپش قلب ناشی از کمبود این مواد می‌شود. البته، دوز مصرفی باید بادقت تنظیم شود، چون مصرف زیاد پتاسیم ممکن است مشکلات قلبی دیگری به دنبال داشته باشد.
تپش قلب ناشی از ورزش
تپش قلب ناشی از ورزش معمولاً یک واکنش طبیعی است و در بیشتر مواقع با نوشیدن آب، استراحت کافی و سردکردن اصولی بدن پس از ورزش برطرف می‌شود. در هنگام ورزش، قلب برای تأمین اکسیژن بیشتر به عضلات، با شدت بیشتری کار می‌کند، و همین امر میتواند باعث افزایش ضربان قلب و احساس تپش قلب شود. برای پیشگیری از تپش قلب ناشی از ورزش، مصرف مواد غذایی غنی از منیزیم، پتاسیم و کلسیم بسیار مفید است. این مواد معدنی به تنظیم عملکرد عضلات قلب و حفظ تعادل الکترولیت‌ها کمک می‌کنند.
اگر تپش قلب پس از استراحت و سردکردن بدن برطرف نشود یا با علائمی مانند سرگیجه، تنگی نفس شدید، درد قفسه سینه یا خستگی غیرعادی همراه باشد، باید به پزشک مراجعه کنید، زیرا ممکن است نشانه‌ای از یک مشکل قلبی جدی‌تر باشد.
مواد غذایی مناسب برای تپش قلب ناشی از ورزش
با مصرف مواد غذایی زیر، بدن خود را از نظر مواد معدنی موردنیاز غنی کرده و در درازمدت از بروز تپش قلب جلوگیری کنید. اگر به طور مداوم ورزش می‌کنید و مشکل خاصی ندارید، این مواد را در رژیم غذایی روزانه خود بگنجانید تا از سلامت قلب محافظت کنید. اگر تپش قلب شدید و مداوم ناشی از ورزش باشد، پزشک ممکن است دارویی مانند دیلتیازم را تجویز کند. این دارو به کاهش ضربان قلب و تنظیم ریتم آن کمک کرده و فشار روی قلب را کاهش می‌دهد، به‌ویژه در افرادی که با ورزش دچار تپش قلب‌های شدید می‌شوند.
آب نارگیل
در قسمت‌های قبل اشاره شد که آب نارگیل سرشار از پتاسیم و الکترولیت‌ها است و در جبران ازدست‌دادن الکترولیت‌ها در هنگام تعریق و ورزش تأثیرگذار است. مصرف آب نارگیل باعث می‌شود تعادل الکترولیتی در بدن حفظ شود و به‌این‌ترتیب، ضربان قلب به حالت عادی بازگردد و از تپش قلب پس از ورزش جلوگیری شود. مصرف ۱ لیوان آب نارگیل پس از ورزش مفید است.
بادام
بادام منبع غنی از منیزیم است که به آرامش عضلات و جلوگیری از اسپاسم‌های عضلانی بعد از ورزش کمک می‌کند. کمبود منیزیم در اثر تعریق میتواند باعث تپش قلب شود و بادام با تأمین این ماده معدنی به تنظیم ضربان قلب کمک می‌کند. مصرف یک مشت بادام پس از ورزش مفید است.
گردو
گردو سرشار از اسیدهای چرب امگا-۳ است که به کاهش التهاب ناشی از ورزش کمک می‌کند. این ماده باعث بهبود جریان خون و تنظیم ضربان قلب می‌شود. همچنین گردو با تقویت عضلات قلب میتواند به کاهش تپش قلب پس از ورزش کمک کند. مصرف یک مشت گردو در روز میتواند مؤثر باشد.
ماهی سالمون
این ماهی غنی از امگا-۳ بوده و به تقویت سلامت قلب و کاهش التهاب بدن کمک می‌کند. امگا-۳ در تنظیم ضربان قلب و جلوگیری از نامنظم شدن آن پس از ورزش شدید تأثیرگذار است. مصرف ۲ تا ۳ وعده ماهی سالمون در هفته توصیه می‌شود.
گوشت مرغ
مصرف گوشت مرغ به بازسازی عضلات پس از ورزش و حفظ سلامت قلب کمک می‌کند؛ زیرا پروتئین موجود در مرغ به ترمیم عضلات قلبی کمک کرده و باعث کاهش فشار بر قلب و تنظیم ضربان آن می‌شود. مصرف ۱۲۰ تا ۱۵۰ گرم گوشت مرغ پس از ورزش مفید است.
آب پرتقال
پرتقال میوه‌ای سرشار از ویتامین C و پتاسیم است که به حفظ سلامت قلب و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند. پتاسیم موجود در آب‌پرتقال به تنظیم تعادل الکترولیت‌ها و کاهش تپش قلب ناشی از ورزش کمک می‌کند. مصرف ۱ لیوان آب‌پرتقال تازه پس از ورزش توصیه می‌شود.
اسفناج
اسفناج غنی از منیزیم و آهن است که هر دو برای تنظیم ضربان قلب و بهبود اکسیژن‌رسانی به عضلات قلب پس از ورزش حیاتی هستند. این مادۀ غذایی به تنظیم فشارخون و کاهش گرفتگی عضلات قلب کمک می‌کند. مصرف ۱ بشقاب اسفناج پخته‌شده پس از ورزش در کنترل تپش قلب مؤثر است.
دیلتیازم
قرص دیلتیازم یک داروی کاهنده کلسیم است که برای کاهش ضربان قلب و فشارخون استفاده می‌شود. این دارو باعث آرام‌شدن عضلات قلب شده و به جلوگیری از تپش قلب ناشی از ورزش کمک می‌کند. مصرف دیلتیازم باید با تجویز پزشک صورت گیرد و تنها برای مواردی که تپش قلب پس از ورزش شدید است، تجویز می‌شود.
تپش قلب ناشی از کم‌آبی بدن
کم‌آبی بدن یکی از مشکلات جدی برای سلامت کلی بدن است. وقتی بدن دچار کم‌آبی می‌شود، حجم خون کاهش می‌یابد و قلب باید برای جبران این کاهش، با شدت بیشتری پمپاژ کند تا اکسیژن و مواد مغذی را به بافت‌ها برساند. این وضعیت باعث افزایش ضربان قلب و در نتیجه احساس تپش قلب می‌شود. همچنین، کم‌آبی میتواند تعادل الکترولیت‌ها مانند پتاسیم و منیزیم را برهم بزند که برای عملکرد صحیح عضلات قلب ضروری‌اند. این عدم تعادل میتواند به آریتمی یا نامنظم شدن ضربان قلب منجر شود.
علائم کم‌آبی معمولاً شامل خشکی دهان، سردرد، سرگیجه، خستگی، ادرار تیره و تشنج عضلانی است. اگر همراه با این علائم دچار تپش قلب شده‌اید، احتمال زیادی وجود دارد که علت آن کم‌آبی باشد. همچنین، اگر بعد از فعالیت بدنی شدید یا تعریق زیاد دچار تپش قلب شده‌اید و علائم کم‌آبی دارید، این نشانگر آن است که بدن شما به آب نیاز دارد.
مواد غذایی مناسب برای تپش قلب ناشی از کم‌آبی بدن
برای درمان تپش قلب ناشی از کم‌آبی، باید مایعات ازدست‌رفته بدن را جبران کنید. مصرف آب در اولویت است، اما برای بازگرداندن تعادل الکترولیت‌ها، می‌توانید از نوشیدنی‌های حاوی الکترولیت مانند آب نارگیل، نوشیدنی‌های ورزشی یا آبمیوههای طبیعی که سرشار از پتاسیم و منیزیم هستند، نیز استفاده کنید. همچنین مصرف مواد غذایی زیر میتواند تپش قلب و کم‌آبی بدن بهبود ببخشد.
آب
آب مهم‌ترین عنصر برای جبران کم‌آبی و تنظیم عملکرد بدن است. کم‌آبی میتواند باعث کاهش حجم خون و فشار بیشتر بر قلب شود که به تپش قلب منجر می‌شود. مصرف ۸ تا ۱۰ لیوان آب در روز برای جلوگیری از کم‌آبی و حفظ ضربان قلب نرمال ضروری است.
آب نارگیل
آب نارگیل سرشار از الکترولیت‌ها مانند پتاسیم است که به جبران سریع الکترولیت‌های ازدست‌رفته در اثر کم‌آبی کمک می‌کند. پتاسیم به تنظیم فعالیت‌های الکتریکی قلب و جلوگیری از تپش قلب ناشی از کم‌آبی کمک می‌کند. مصرف ۱ لیوان آب نارگیل در مواقع کم‌آبی بسیار مؤثر است.
آب پرتقال
آب پرتقال حاوی پتاسیم و ویتامین C است که به هیدراتاسیون بدن و بازیابی تعادل الکترولیت‌ها کمک می‌کند. مصرف ۱ لیوان آب پرتقال تازه توصیه می‌شود.
اسفناج
همان‌طور که اشاره شد، اسفناج غنی از منیزیم و پتاسیم است که به تنظیم فعالیت‌های الکتریکی قلب و جلوگیری از نوسانات ضربان قلب ناشی از کم‌آبی کمک می‌کند. مصرف ۱ بشقاب اسفناج پخته‌شده میتواند به کاهش تپش قلب کمک کند.
خیار
این میوه به دلیل داشتن مقدار زیادی آب و پتاسیم در بازگرداندن تعادل آب بدن بسیار تأثیرگذار است. خیار با هیدراته کردن بدن و تأمین پتاسیم، به تنظیم ضربان قلب و کاهش تپش قلب ناشی از کم‌آبی کمک می‌کند. مصرف ۱ تا ۲ عدد خیار در روز توصیه می‌شود.
هندوانه
هندوانه میوه‌ای غنی از آب و الکترولیت‌ها است و به‌سرعت بدن را هیدراته می‌کند. این میوه می تواند با جبران کمبود مایعات و تنظیم الکترولیت‌های بدن، تپش قلب را کاهش دهد. مصرف ۱ برش هندوانه در روز میتواند مؤثر باشد.
کاهو
کاهو به دلیل محتوای بالای آب و فیبر به هیدراته کردن بدن و کاهش فشار بر قلب کمک می‌کند. کاهو باعث تنظیم فشارخون شده و از نوسانات ضربان قلب ناشی از کم‌آبی جلوگیری می کند. مصرف ۱ تا ۲ بشقاب سالاد کاهو میتواند به کاهش تپش قلب کمک کند.
کرفس
کرفس حاوی پتاسیم و سدیم طبیعی است که به تنظیم تعادل مایعات بدن و کاهش فشار بر قلب کمک می‌کند. کرفس باعث بهبود هیدراتاسیون و کاهش تپش قلب می‌شود. مصرف ۱ تا ۲ ساقه کرفس در روز مفید است.
چای سبز
این چای حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها و ال-تیانین است که سیستم عصبی را آرام می‌کند. چای سبز با تنظیم فشارخون و بهبود تعادل مایعات در بدن، به کاهش تپش قلب کمک می‌کند. مصرف ۱ تا ۲ فنجان چای سبز در روز توصیه می‌شود.
مکملهای الکترولیتی
مصرف مکملهای الکترولیتی باید با مشورت پزشک انجام شود. مکملهای الکترولیتی به‌صورت پودر یا قرص حاوی مواد معدنی مهم مانند سدیم، پتاسیم، منیزیم و کلسیم هستند. این مکمل‌ها به بهبود تعادل الکترولیتی در بدن کمک می‌کنند و باعث تنظیم ضربان قلب می‌شوند. در شرایط کم‌آبی خفیف که باعث تپش قلب شده است، مصرف مکملهای الکترولیتی میتواند به‌سرعت وضعیت بدن را بهبود بخشد و تپش قلب را کاهش دهد. این مکمل‌ها به‌ویژه برای ورزشکاران یا افرادی که به دلیل تعریق زیاد دچار کم‌آبی شده‌اند مفید هستند.
تزریقات وریدی
در موارد شدید کم‌آبی بدن، تزریق وریدی (IV) میتواند بهترین راه برای بازگرداندن سریع مایعات و الکترولیت‌های ازدست‌رفته به بدن باشد. این مایعات معمولاً حاوی سدیم، پتاسیم و کلرید هستند که برای حفظ تعادل الکترولیتی بدن و بهبود عملکرد قلب بسیار حیاتی‌اند. با جبران کم‌آبی و تنظیم سطح الکترولیت‌ها، تپش قلب کاهش می‌یابد و بدن به حالت طبیعی خود برمی‌گردد. این روش به‌ویژه زمانی که کم‌آبی باعث تپش شدید و خستگی شدید شده باشد، مؤثر است.
تپش قلب ناشی از تداخلات دارویی
مصرف هم‌زمان برخی داروها میتواند منجر به عوارض جانبی مانند تپش قلب شود. تداخلات دارویی می‌توانند باعث تحریک سیستم قلبی‌عروقی شده و در نتیجه به نامنظم شدن یا افزایش ضربان قلب منجر شوند. به همین دلیل، شناخت داروهایی که نباید با هم مصرف شوند، از اهمیت بالایی برخوردار است.
در جدول زیر برخی از داروهای رایج که نباید به طور هم‌زمان مصرف شوند، ذکر شده است. لازم به تأکید است که همواره پیش از مصرف یا قطع هر دارویی با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید تا بتوانید از بروز تداخلات دارویی و عوارض جانبی جلوگیری کنید.
| کلاریترومایسین و وراپامیل |
| افزایش خطر تپش قلب و مشکلات قلبی |
| وارفارین و ایبوپروفن |
| افزایش خطر خونریزی و تشدید فشار روی قلب |
| متفورمین و فوروزماید |
| اختلال در تعادل الکترولیت‌ها و آریتمی قلبی |
| دیلتیازم و آملودیپین |
| افزایش شدید فشارخون و تپش قلب |
| دیگوکسین و آنتی‌بیوتیک‌های ماکرولید مانند اریترومایسین و آزیترومایسین |
| افزایش خطر سمیت قلبی و تپش قلب |
| کتوکونازول و سیمواستاتین |
| افزایش خطر آسیب عضلانی و افزایش فشار بر قلب |
| ترامادول و فلوکستین |
| خطر تداخلات عصبی و افزایش ضربان قلب |
| لیتیوم و داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و دیکلوفناک |
| افزایش سطح لیتیوم و خطر آریتمی قلبی |
| اسپیرونولاکتون و مهارکننده‌ی ACE مانند کاپتوپریل |
| افزایش خطر افزایش پتاسیم و مشکلات قلبی |
| فلوکونازول و وارفارین |
| افزایش خطر خونریزی و فشار بیشتر بر قلب |
در مواردی که تپش قلب ناشی از تداخلات دارویی است، مصرف مواد غذایی نمی‌تواند این مشکل را برطرف کند. مهم‌ترین کار این است که با پزشک مشورت کنید تا متوجه شوید که آیا باید داروی خاصی را قطع کنید یا تغییر دهید. اگر به‌تازگی چند دارو را هم‌زمان مصرف کرده‌اید و احساس می‌کنید که ممکن است دچار تداخل دارویی شده باشید، فوراً با پزشک یا داروساز خود تماس بگیرید. وقتی که مشخص شود تپش قلب ناشی از تداخلات دارویی است، ممکن است مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE inhibitors) مانند کاپتوپریل یا مهارکننده‌های کانال‌های کلسیمی مانند وراپامیل برای کنترل ضربان قلب و فشارخون تجویز شوند.
درصورتی که تپش قلب شما همراه با علائمی مانند درد قفسه سینه، تنگی نفس، سرگیجه شدید یا غش باشد، فوراً به پزشک مراجعه کنید؛ این علائم می توانند نشان‌دهندۀ مشکل قلبی باشند.
تپش قلب ناشی از بیماری‌های قلبی
اگر دچار بیماری قلبی هستید، باید تپش قلب را بسیار جدی بگیرید، زیرا در این شرایط، تپش قلب میتواند نشانه‌ای از وخامت وضعیت قلبی یا عملکرد نادرست قلب باشد. بیماری‌هایی مانند آریتمی، نارسایی قلبی، انسداد عروق یا مشکلات دریچه‌های قلب می‌توانند باعث شوند قلب نتواند به‌درستی پمپاژ کند. در این حالت، تپش قلب به‌عنوان هشداری عمل می‌کند که قلب در تلاش است تا کمبود اکسیژن یا خون‌رسانی به اندام‌ها را جبران کند.
درصورتی که همراه با تپش قلب علائم زیر را تجربه می کنید، باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید. این علائم ممکن است نشان‌دهنده تشدید بیماری قلبی شما باشند.
- درد یا فشار در قفسه سینه
- تنگی نفس، به‌ویژه هنگام استراحت
- سرگیجه یا احساس سبکی سر
- تورم در پاها یا مچ پا
- غش یا از دست‌دادن هوشیاری
- تپش قلب مداوم یا همراه با خستگی شدید
برای تپش قلب چه مواد غذایی نخوریم؟
مصرف برخی مواد غذایی میتواند باعث تشدید تپش قلب شود، بنابراین در کنار دانستن اینکه چه بخوریم تا تپش قلب کنترل شود، باید توجه داشته باشیم که چه چیزهایی نباید بخوریم تا از بروز یا تشدید تپش قلب جلوگیری کنیم. موادی که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم، به دلیل ترکیبات خاصی که دارند، ممکن است باعث افزایش ضربان قلب و ایجاد تپش قلب شوند. ازاین‌رو، محدودکردن یا حذف این مواد غذایی از رژیم روزانه میتواند به کنترل بهتر تپش قلب کمک کند.
- کافئین
مصرف کافئین که در قهوه، چای و نوشابه‌های انرژی‌زا یافت می‌شود، باعث تحریک سیستم عصبی مرکزی و افزایش تولید آدرنالین در بدن می‌شود. آدرنالین ضربان قلب را تسریع کرده و در نتیجه تپش قلب افزایش می‌یابد.
- الکل
الکل تعادل الکترولیت‌ها مانند پتاسیم و منیزیم را در بدن مختل می‌کند و باعث افزایش فشارخون و تحریک سیستم قلبی می‌شود. این تغییرات باعث می‌شود که قلب سریع‌تر بزند و در نهایت تپش قلب را تشدید کند.
- شکر
مصرف زیاد شکر منجر به افزایش سریع قند خون و ترشح شدید انسولین می‌شود. این نوسانات در سطح قند و انسولین باعث تحریک سیستم عصبی و افزایش ضربان قلب می‌شود.
- موادغذایی پر نمک
نمک بیش از حد در بدن باعث می‌شود فشارخون افزایش یابد. این وضعیت فشار بیشتری به قلب وارد کرده و قلب مجبور است با سرعت بیشتری پمپاژ کند که در نهایت منجر به تپش قلب می‌شود.
- غذاهای چرب و سرخ شده
این نوع غذاها حاوی چربی‌های اشباع و ترانس هستند که کلسترول خون را افزایش داده و عروق خونی را تنگ می کنند. این حالت فشار بیشتری روی قلب ایجاد می‌کند و برای پمپاژ خون بیشتر، قلب سریع‌تر می‌زند و تپش قلب رخ می‌دهد.
- مواد مخدر
مواد مخدر مانند نیکوتین و آمفتامین‌ها باعث افزایش ترشح آدرنالین و تحریک شدید سیستم عصبی می‌شوند. این تحریک منجر به افزایش ناگهانی ضربان قلب و تپش قلب می‌شود.
- مواد غذایی پر ادویه
مصرف غذاهای پرادویه، به‌ویژه غذاهای تند، باعث تحریک دستگاه گوارش و سیستم عصبی می‌شود. این تحریک باعث افزایش ضربان قلب و در برخی افراد حساس منجر به تپش قلب می‌گردد.
- گوشت های فراوری شد
گوشت‌های فراوری شده مانند سوسیس و کالباس حاوی مقادیر بالایی نمک و مواد نگهدارنده هستند که باعث افزایش فشارخون و احتباس مایعات در بدن می‌شود. این حالت فشار روی قلب را افزایش داده و در نهایت تپش قلب را ایجاد می‌کند.
روش های پیشگیری از عود تپش قلب
در صورت تجربۀ تپش قلب، بسیار مهم است که بدانید علت تپش قلب شما چیست. در برخی موارد، تپش قلب میتواند نشانه‌ای از یک مشکل جدی قلبی باشد، اما اگر مشکل خاص یا بیماری قلبی ندارید و تپش قلب را به دلایل عمومی‌تری مانند استرس، تغذیه نامناسب یا کمبود برخی مواد مغذی تجربه می‌کنید، باید توجه بیشتری به تغذیه مناسب و سبک زندگی سالم داشته باشید.
همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، مصرف مواد غذایی غنی از پتاسیم، منیزیم، امگا-۳ و فیبر به تنظیم ضربان قلب کمک می‌کند. همچنین، فعالیت بدنی سبک، مدیتیشن، تنفس عمیق و خواب کافی نقش مهمی در کاهش استرس و حفظ سلامت قلب دارند.
درصورتی‌که تپش قلب شما جدی نباشد، می‌توانید با رعایت یک چک لیست روزانه این مشکل را کنترل کنید. این چک لیست به شما کمک می‌کند که روزانه بررسی کنید آیا اقدامات لازم برای پیشگیری از بازگشت تپش قلب را انجام داده‌اید یا نه. با پیروی از این نکات ساده، می‌توانید از بازگشت تپش قلب جلوگیری کرده و سلامت قلب خود را حفظ کنید.
اگر مطمئن نیستید که تغییر سبک زندگی و استفاده از مواد غذایی مناسب تأثیری در بهبود تپش قلب شما خواهد داشت، می‌توانید به چالش یک‌روزه آرامش قلب بپیوندید. در این چالش، شما به مدت یک روز با دنبال‌کردن دستورالعمل‌ها و مصرف مواد غذایی ذکر شده در جدول زیر، به کنترل و کاهش تپش قلب خود کمک می‌کنید. اگر این روش برای شما مفید بود، می‌توانید آن را به‌صورت مستمر ادامه دهید و در درازمدت این مشکل را به طور کامل مدیریت و کنترل کنید.
چالش یک روزه‌ی آرامش قلب
| صبحانه (ساعت ۸:۰۰) |
|
| میان‌وعده صبح (ساعت ۱۰:۳۰) |
|
| مدیتیشن و یوگا (ساعت ۱۱:۰۰ – ۱۱:۳۰) |
|
| ناهار (ساعت ۱۳:۰۰) |
|
| عصرانه (ساعت ۱۶:۰۰) |
|
| فعالیت بدنی و ریلکسیشن (ساعت ۱۷:۰۰ – ۱۷:۳۰) |
|
| شام (ساعت ۱۹:۳۰) |
|
| میان‌وعده شب (ساعت ۲۱:۳۰) |
|
| پایان روز (ساعت ۲۲:۳۰) |
|
سؤالات متداول
آیا مصرف زیاد پروتئین میتواند باعث تپش قلب شود؟
مصرف پروتئین به طور معمول باعث تپش قلب نمیشود، اما اگر رژیم غذایی بیش از حد پر از پروتئین باشد و تعادل سایر مواد مغذی مانند کربوهیدراتها و چربیها را به هم بزند، ممکن است بر سلامت قلب تأثیر بگذارد. رژیم غذایی پرپروتئین یعنی مصرف بیش از ۲ گرم پروتئین به ازای هر کیلوگرم وزن بدن که ممکن است در افرادی با BMI بالا یا دیگر شرایط خاص منجر به تپش قلب و مشکلات متابولیکی شود.
آیا مصرف مکملهای ورزشی مثل کراتین یا پروتئین پودر میتواند باعث تپش قلب شود؟
مکملهای ورزشی مثل کراتین یا پروتئین پودر معمولاً به خودی خود باعث تپش قلب نمیشوند، اما مصرف بیش از حد یا همراهی آنها با کافئین یا مواد محرک ممکن است منجر به تپش قلب شود. بهتر است همیشه میزان مصرف را مطابق با دستورالعمل رعایت کنید.
آیا نوشیدن آب سرد میتواند تپش قلب را کاهش دهد؟
نوشیدن آب سرد ممکن است به کاهش دمای بدن و آرامکردن سیستم عصبی کمک کند، اما تأثیر مستقیمی در کاهش تپش قلب ندارد. بااینحال، اگر تپش قلب ناشی از گرمازدگی یا دهیدراتاسیون باشد، نوشیدن آب میتواند کمککننده باشد.
آیا مصرف مواد غذایی با شاخص گلیسمی بالا میتواند باعث تپش قلب شود؟
بله، مواد غذایی با شاخص گلیسمی بالا می‌توانند باعث افزایش ناگهانی قند خون شوند که منجر به ترشح بیشتر انسولین و در نتیجه افزایش ضربان قلب و تپش قلب شوند.
آیا مصرف لبنیات میتواند باعث تپش قلب شود؟
مصرف لبنیات به خودی خود معمولاً باعث تپش قلب نمیشود، اما اگر فردی به لاکتوز حساسیت داشته باشد، ممکن است مصرف لبنیات باعث مشکلات گوارشی و تپش قلب شود.
آیا آبلیمو میتواند به کاهش تپش قلب کمک کند؟
آبلیمو به طور مستقیم تپش قلب را کاهش نمی‌دهد، اما به دلیل محتوای ویتامین C و کمک به هیدراتاسیون بدن، میتواند در تقویت سیستم ایمنی و کاهش استرس کمک کند که ممکن است به کاهش تپش قلب کمک کند.
مصرف زیاد آبمیوههای صنعتی می تواند باعث تپش قلب شود؟
بله، آبمیوههای صنعتی اغلب دارای مقادیر زیادی قند افزوده هستند که میتواند باعث نوسانات شدید قند خون و در نتیجه تپش قلب شود.
آیا مصرف ادویه‌هایی مثل فلفل تند میتواند باعث تپش قلب شود؟
بله، ادویه‌های تند مانند فلفل می‌توانند باعث تحریک سیستم عصبی و افزایش ضربان قلب شوند. برای برخی افراد، مصرف زیاد ادویه ممکن است تپش قلب ایجاد کند.
چه آزمایش‌هایی ممکن است پزشک برای تشخیص علت تپش قلب تجویز کند؟
پزشک ممکن است برای تشخیص علت تپش قلب الکتروکاردیوگرام (ECG) برای بررسی فعالیت الکتریکی قلب، هولتر مانیتورینگ برای ضبط ضربان قلب در یک دوره زمانی مشخص، و آزمایش خون برای بررسی مشکلات تیروئید یا الکترولیت‌ها تجویز کند. همچنین در موارد خاص، اکوکاردیوگرام برای بررسی ساختار و عملکرد قلب استفاده می‌شود.
آیا مکملهای غذایی برای کاهش تپش قلب مفید هستند؟
بله، مکملهای حاوی منیزیم، پتاسیم و امگا-۳ می‌توانند در تنظیم ضربان قلب و کاهش تپش قلب کمک کنند. بااینحال، بهتر است قبل از مصرف هرگونه مکمل با پزشک مشورت کنید تا از مناسب‌بودن آنها برای شرایط شما مطمئن شوید.
آیا نوع خاصی از رژیم غذایی میتواند باعث تپش قلب شود؟
بله، رژیم‌هایی که سرشار از کافئین، قند و چربی‌های اشباع باشند، می‌توانند باعث تپش قلب شوند. همچنین، رژیم‌های کم‌کربوهیدرات یا با نوسانات شدید قند خون می‌توانند بر ضربان قلب تأثیر بگذارند.
تأثیر آلرژی‌های غذایی بر تپش قلب چیست؟
در برخی افراد، آلرژی‌های غذایی میتواند باعث واکنش‌های شدید مانند تپش قلب شود. هنگامی که بدن به یک ماده غذایی حساس واکنش نشان می‌دهد، سیستم ایمنی تحریک شده و میتواند باعث افزایش ضربان قلب شود.
آیا مشکلات گوارشی مانند ریفلاکس یا سوء‌هاضمه میتواند به تپش قلب منجر شود؟
بله، ریفلاکس معده و سوء‌هاضمه می‌توانند به فشار روی دیافراگم و عصب واگ منجر شوند، که این فشار ممکن است باعث ایجاد تپش قلب شود. همچنین احساس ناراحتی گوارشی ممکن است استرس را افزایش داده و به تپش قلب منجر شود.
آیا نوع لباس یا فشار روی بدن میتواند تپش قلب ایجاد کند؟
بله، پوشیدن لباس‌های تنگ که بر قفسه سینه یا شکم فشار وارد می‌کنند میتواند تنفس را دشوار کند و باعث تپش قلب شود. بهتر است لباس‌های راحت بپوشید تا از ایجاد این مشکل جلوگیری کنید.
آیا ماساژ یا طب سوزنی میتواند به کاهش تپش قلب کمک کند؟
بله، ماساژ و طب سوزنی می‌توانند با کاهش استرس و تنش و تحریک سیستم عصبی پاراسمپاتیک به آرامکردن قلب و کاهش تپش قلب کمک کنند. این روش‌ها به تسکین کلی بدن کمک می‌کنند و می‌توانند مفید باشند.
آیا روزه‌گرفتن و خوردن وعده‌های سنگین پس از آن میتواند باعث تپش قلب شود؟
بله، پس از یک روز روزه‌داری، خوردن وعده‌های غذایی سنگین و پرچرب میتواند باعث افزایش ضربان قلب و احساس تپش قلب شود، زیرا بدن مجبور است به‌سرعت این غذاها را هضم و پردازش کند.
آیا نوشیدن زیاد قهوه بدون کافئین میتواند باعث تپش قلب شود؟
قهوه بدون کافئین به‌طور کلی تأثیر قابل‌توجهی بر تپش قلب ندارد، اما اگر فرد به ترکیبات دیگر قهوه مانند تئوبرومین حساس باشد، ممکن است همچنان تپش قلب را تجربه کند.
آیا خوردن بیش از حد پروبیوتیک‌ها (مثل ماست یا کفیر) میتواند بر تپش قلب تأثیر بگذارد؟
پروبیوتیک‌ها به طور معمول باعث تپش قلب نمیشوند، اما اگر مصرف بیش از حد آنها به مشکلات گوارشی یا عدم تعادل روده منجر شود، ممکن است احساس ناراحتی و در نتیجه تپش قلب ایجاد شود.
آیا مصرف ماهی‌های پرورشی نسبت به ماهی‌های وحشی ممکن است تپش قلب ایجاد کند؟
ماهی‌های پرورشی و وحشی هر دو حاوی امگا-۳ هستند که برای سلامت قلب مفید است، اما ماهی‌های پرورشی ممکن است حاوی ترکیبات مصنوعی یا آلودگی‌های بیشتری باشند که در برخی افراد ممکن است باعث مشکلات گوارشی و تپش قلب شود. بهتر است از منابع مطمئن استفاده کنید.
